«Κάνοντας πολιτική με την αποχή» της Λουκίας Κοτρωνάκη, διδάκτορος Πολιτικής Κοινωνιολογίας-μεταδιδακτορικής ερευνήτριας (Πάντειο Πανεπιστήμιο, Πανεπιστήμιο Κρήτης) («Εφημερίδα των Συντακτών», 6-7 Ιουλίου 2019)

..............................................................
 

·       «Κάνοντας  πολιτική με την αποχή»

της Λουκίας Κοτρωνάκη, διδάκτορος Πολιτικής Κοινωνιολογίας-μεταδιδακτορικής ερευνήτριας (Πάντειο Πανεπιστήμιο, Πανεπιστήμιο Κρήτης)

(«Εφημερίδα των Συντακτών», 6-7 Ιουλίου 2019)

ΑΠΟΤΕΛΕΙ, ΙΣΩΣ, ΚΟΙΝΟ ΤΟΠΟ όλων των παρατηρητών του κομματικού φαινομένου ότι ο αδιαφιλονίκητος θριαμβευτής των εκλογικών αναμετρήσεων του 2019 είναι η αποχή. Πώς αναγιγνώσκεται αυτή η ολοένα και πιο ευδιάκριτη τάση εγκατάλειψης της εκλογικής αρένας ως προνομιακού χώρου έκφρασης πολιτικών προτιμήσεων και άσκησης πολιτικού επηρεασμού; Και μάλιστα, σε μια χώρα που επί σειρά ετών, τουλάχιστον από το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, άνθισαν αναρίθμητες και πολυποίκιλες μορφές πολιτικής συμμετοχής, διεκδίκησης και αλληλεγγύης, εκβάλλοντας στην κατάρρευση του κραταιού μεταπολιτευτικού δικομματισμού και στην ανάδειξη ενός εκλογικά επισφαλούς κόμματος της Αριστεράς σε κόμμα εξουσίας.

   Τρεις μοιάζει πως είναι οι κρισιμότεροι ερμηνευτικοί παράγοντες: (α) η υιοθέτηση εκ μέρους όλων των κομμάτων του πολιτικού φάσματος του δόγματος της «μη εναλλακτικής» στην ευρωπαϊκή ορθοδοξία της αέναης λιτότητας και των πολιτικών αποψίλωσης των εναπομεινάντων κοινωνικών δικαιωμάτων, (β) η συστηματική αποκόλληση των πολιτικών κομμάτων από τα ζωτικά τους κοινωνικά ερείσματα και τις αγωνίες τους και η ταυτόχρονη πρόσδεσή τους σε καρτέλ χρηματοπιστωτικών και μιντιακών συμφερόντων για τη διασφάλιση της εκλογικής αναπαραγωγής τους, (γ) η επικράτηση ενός μοτίβου πολιτικού ανταγωνισμού μεταξύ των δύο βασικών πόλων του κομματικού συστήματος (ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ.) που φέρει τα χαρακτηριστικά περισσότερο ενός θεάτρου παραγωγής επικοινωνιακού θορύβου και αντεγκλήσεων παρά μιας νηφάλιας πολιτικής αντιπαράθεσης πάνω σε πολιτικές θέσεις και προγραμματικές διαφορές – που άλλωστε καθίστανται ολοένα και πιο δυσδιάκριτες στους βασικούς πυλώνες της κοινωνικής καθημερινότητας.

   Αν στον συνδυασμό των παραπάνω λειτουργιών και όψεων της μακράς διαδικασίας της δημοκρατικής εκκένωσης της σφαίρας της θεσμικής πολιτικής συνυπολογιστεί και η κατάρρευση της κινηματικής προσδοκίας, της αντίληψης ότι μέσα από τη συλλογική δράση είναι δυνατόν να επέλθουν θεσμικοί μετασχηματισμοί, ειδικότερα υπό το φως της εμπειρίας της ανόδου στην εξουσία ενός οιονεί κόμματος των κινημάτων, του ΣΥΡΙΖΑ, αντιλαμβανόμαστε ότι «η υπόθεση της εκπροσώπησης» ευρύτερων κοινωνικών ομάδων δεν είναι απλώς αδύνατη, αλλά και εν πολλοίς ανεπιθύμητη.

   ΩΣΤΟΣΟ θα ήταν ατυχές να θεωρηθεί ότι η αποχή ως πολιτική στάση σηματοδοτεί το τέλος της δημοκρατικής συμμετοχής ή μόνο την είσοδο σε μια θλιβερή εποχή αποστραγγισμένων συλλογικών προσδοκιών και ιδιώτευσης. Οι διάχυτες πολιτικές ενέργειες και διαθεσιμότητες θα διοχετευτούν σε άλλες οδούς, μέσα από ρεπερτόρια συλλογικής δράσης που σφυρηλατούνται στο παρόντα χρόνο και αναδεικνύουν νέα περιεχόμενα διαμαρτυρίας και διεκδίκησης. Έξω και πέρα από τις υφιστάμενες θεσμικές πολιτικές ταυτότητες και (θεσμικά πολιτικά) τελετουργικά.