Τετάρτη 5 Σεπτεμβρίου 2012

"Κλειστά παράθυρα στον κόσμο" της Μαριας Κατσουνακη ("Καθημερινή", 5/9/2012)

..............................................................

Κλειστά παράθυρα στον κόσμο




Tης Μαριας Κατσουνακη

Σιγά, θα πείτε, μην ασχοληθούμε με το νέο ωράριο του Μουσείου Μπενάκη. Μη θορυβηθούμε από το γεγονός ότι το κτίριο της Πειραιώς θα λειτουργεί τέσσερις φορές την εβδομάδα, ενώ το κεντρικό στην οδό Κουμπάρη θα παραμένει κλειστό και τη Δευτέρα εκτός από τη «δεδομένη» Τρίτη, μαζί με την Πινακοθήκη Γκίκα. Πού να υπάρξει χώρος όχι να προχωρήσουμε σε κινητοποιήσεις ούτε καν να διαμαρτυρηθούμε ορατά και υπολογίσιμα, ώστε να ανησυχήσουν οι αρμόδιοι αλλά και -γιατί όχι- ιδιώτες χορηγοί; Σε αυτούς τους αδυσώπητους καιρούς η στροφή του πλούτου προς την ενίσχυση του κοινωνικού, δημόσιου συμφέροντος μπορεί να αποσυμπιέσει από τα δεινά, αλλά και από την οργή που συσσωρεύεται.
Το πρόβλημα βέβαια δεν αφορά μόνο το Μπενάκη. Απλώς ο Αγγελος Δεληβοριάς σήκωσε πρώτος τη σημαία του κινδύνου. Σχεδόν όλα τα μουσεία της χώρας αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη λειτουργία τους (όπως αναφέρει και το ρεπορτάζ της Γιώτας Συκκά στη σελ. 13).
Οταν, όμως, οι άνθρωποι δεν μπορούν να βιοποριστούν, ποιος θα αντιδράσει για τον περιορισμό στο ωράριο της Πινακοθήκης Γκίκα; Πολυτελείς στενοχώριες για καιρούς ειρηνικούς, όχι πολέμου.
Ετσι, λοιπόν, αργά και αποτελεσματικά η βία, απότοκος της ανέχειας, εισβάλλει στο σώμα της κοινωνίας, δηλητηριάζει τον οργανισμό της. Φεύγει η επίστρωση της δήθεν καλλιέργειας και των ευγενών προθέσεων και προτιμήσων και μένει ο σκληρός πυρήνας. Εάν τώρα γυρίσουμε την πλάτη, ανασηκώσουμε τους ώμους και απομακρυνθούμε, αδιάφοροι στις απώλειες, μικρότερες ή μεγαλύτερες, σε μουσεία, βιβλιοθήκες, χώρους παιδείας και πολιτισμού, το κόστος δεν θα βαρύνει μόνο το παρόν, θα εγγραφεί υπερτοκισμένο και στο όποιο μέλλον.
Είναι τελείως διαφορετικό το συναίσθημα όταν διασχίζεις μια πόλη με κλειστές τις πόρτες κτιρίων, που είναι σημεία αναφοράς, έστω κι αν δεν τα επισκέπτεται κανείς συχνά. Η μεταβολή στην όψη των δρόμων, στις συνήθειες των ανθρώπων φέρνει στην επιφάνεια μιας άλλης μορφής φτώχεια. Ονομάζεται και ανικανότητα και βαραίνει, κατ’ αρχάς, το πολιτικό προσωπικό. Γιατί στην περίοδο της ευμάρειας ήταν μεμονωμένες οι φωνές που απορούσαν για το υπεράριθμο των ανά τη χώρα μουσείων, για παράδειγμα. Τα εγκαίνια (οτιδήποτε, οπουδήποτε) ήταν απαρέγκλιτη δραστηριότητα στην ατζέντα κάθε υπουργού Πολιτισμού. Ετσι, η απουσία σχεδιασμού, πολιτιστικής πολιτικής, θεσμικών λύσεων, κατέστησε το έδαφος ολισθηρότερο και τη συρρίκνωση αναπόφευκτη.
Οι τρεις ημέρες που θα παραμένει κλειστό το Μουσείο Μπενάκη στην Πειραιώς δεν εξισορροπούνται από τις τέσσερις που θα είναι ανοικτό. Θα είναι η σιωπηλή υπόμνηση της αναπηρίας μιας χώρας να αγαπήσει τον πραγματικό πλούτο της. Αυτόν που την ορίζει, αλλά δεν τη χαρακτηρίζει.

Δεν υπάρχουν σχόλια: