Κυριακή 28 Μαρτίου 2021

"ΠΩΣ ΖΩΓΡΑΦΙΖΟΥΜΕ ΕΝΑ ΠΟΥΛΙ" ποίημα του Ζακ Πρεβέρ από τη σειρά ποιημάτων του φίλου στο fb Athanase Athanassiou "Ο ΖΑΚ ΠΡΕΒΕΡ ΚΑΙ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ" (facebook, 28.3.2021)

 ..............................................................


Ο ΖΑΚ ΠΡΕΒΕΡ ΚΑΙ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ (5/6)
(συνέχεια από την προηγούμενη Κυριακή, 21 Μαρτίου)

--------------------------------------------------------------


ΠΩΣ ΖΩΓΡΑΦΙΖΟΥΜΕ ΕΝΑ ΠΟΥΛΙ

Στην Elsa Henriquez.(*)

Ζωγραφίστε πρώτα ένα κλουβί
με την πόρτα ανοιχτή
ζωγραφίστε μετά
κάτι όμορφο
κάτι απλό
κάτι ωραίο
κάτι χρήσιμο
για το πουλί…
έπειτα ακουμπήστε το μουσαμά σ’ ένα δέντρο
μέσα σ’ έναν κήπο
σε κάποιο δασάκι
ή μέσα σε κάποιο δάσος
κρυφτείτε πίσω απ’ το δέντρο
χωρίς να βγάζετε μιλιά
χωρίς να κουνιέστε…
Καμιά φορά το πουλί έρχεται γρήγορα
μπορεί όμως να κάνει και χρόνια
ώσπου να το αποφασίσει
Μη χάσετε το κουράγιο σας
περιμένετε
περιμένετε αν χρειαστεί για χρόνια
το αν θα αργήσει ή αν θα έρθει αμέσως το πουλί
δεν έχει καμιά σχέση
με την επιτυχία του πίνακα
Όταν το πουλί έρθει
αν έρθει
κάντε απόλυτη ησυχία
περιμένετε να μπει μες στο κλουβί
κι όταν έχει μπει
κλείστε μαλακά την πόρτα με το πινέλο
μετά
σβήστε ένα ένα τα σύρματα του κλουβιού
προσέχοντας πολύ να μην αγγίξετε ούτε ένα απ’ τα φτερά του πουλιού
Ζωγραφίστε στη συνέχεια το δέντρο
διαλέγοντας το πιο ωραίο κλαδί του
για το πουλί
Ζωγραφίστε και τις πράσινες φυλλωσιές τη δροσιά του ανέμου τη σκόνη του ήλιου
και το βόμβο των ζουζουνιών στο χορτάρι μέσα στη ζεστασιά του καλοκαιριού
και τώρα περιμένετε ν’ αποφασίσει το πουλί να κελαηδήσει
Αν το πουλί δεν κελαηδήσει
είναι κακό σημάδι
σημάδι πως ο πίνακας είναι κακός
μα αν κελαηδήσει είναι καλό σημάδι
σημάδι ότι μπορείτε ν’ αφήσετε για σημάδι την υπογραφή σας
τότε λοιπόν ξεριζώνετε πολύ τρυφερά
ένα φτερό απ’ το πουλί
και γράφετε τ’ όνομά σας σε μια γωνιά του πίνακα.


(*) Η αφιέρωση είχε γίνει το 1943, με την ευκαιρία της πρώτης προσωπικής έκθεσης αυτής της εικοσάχρονης ζωγράφου, η οποία στη συνέχεια εικονογράφησε συχνά τα κείμενα του Πρεβέρ. https://pictures.abebooks.com/inventory/15066688037.jpg
----------------------------------------------------------------
[Μάλλον δεν πρέπει να μας παραπλανήσει ο τίτλος του ποιήματος καθώς και η αφιέρωση στη νεαρή ζωγράφο. Αν το καλοδιαβάσουμε, ίσως να σκεφτούμε ότι δεν αφορά μόνο τη ζωγραφική ή το σχέδιο αλλά κάθε έργο τέχνης. Το πνεύμα του καλλιτέχνη πρέπει να είναι ανοιχτό στη ζωή και στην ομορφιά∙ αυτό μήπως δε σημαίνει "με την πόρτα ανοιχτή"; Πρέπει να έχει την υπομονή να περιμένει την έμπνευση που χρειάζεται, να την αρπάζει γρήγορα όταν έρχεται, να την εκφράζει με χρώματα ή με λέξεις και, μετά, να σβήνει κάθε ίχνος καλλιτεχνικής προσπάθειας ("τα σύρματα") για να δώσει στο έργο του την όψη της ζωής ή και την ίδια τη ζωή (το πουλί να "κελαηδήσει"). Αν το έργο ζήσει, αν επιτύχει, μπορεί ήρεμα να υπογράψει ("να σημαδέψει με την υπογραφή του", για να χρησιμοποιήσουμε το λογοπαίγνιο του Πρεβέρ.)
Το ποίημα πάντως μένει ανοιχτό, σαν την πόρτα του κλουβιού, σε άλλες ερμηνείες και θα μπορούσαμε να δούμε, κι εδώ, έναν ύμνο στην αγάπη και στην ελευθερία.]




Δεν υπάρχουν σχόλια: