"Η πανδημία και οι φυλές των αντικαραντινιστών" έγραψε ο Παντελής Μπουκάλας ("Καθημερινή", 17.5.2020)

............................................................

Η πανδημία και οι φυλές των αντικαραντινιστών

έγραψε ο Παντελής Μπουκάλας ("Καθημερινή", 17.5.2020)

Δεν είναι φυλακή η καραντίνα. Δεν είναι Σπιναλόγκα ή Μακρόνησος, ας μη χάνουμε την αίσθηση των μεγεθών. Παραμένει ωστόσο μια εντελώς αφύσικη κατάσταση, που μειώνει ποικιλότροπα τον άνθρωπο, τον στενεύει. Περιορισμένοι στον μικροχώρο μας, ζούμε τον χρόνο μας σαν βαλτωμένο από τη μονοτονία. Ακόμα και τώρα, με τη σχετική χαλάρωση των μέτρων, παραμένουμε διά νόμου αποκλεισμένοι από μείζονα συμβάντα που δίνουν νόημα –χαρμόσυνο ή πικρό, δεν έχει σημασία– στον προσωπικό, τον οικογενειακό και τον κοινωνικό μας βίο. Αποκλεισμένοι από μια γέννηση λ.χ., που δεν γίνεται να τη χαρείς από το σκάιπ όσο θα τη χαιρόσουν αν έτρωγες κι εσύ τα νύχια σου τις ώρες της αναμονής έξω από το μαιευτήριο. Ή, έτσι πάνε τ’ ανθρώπινα, από την κηδεία ενός αγαπημένου φίλου. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι σε όλον τον κόσμο έφυγαν σαν μιάσματα, ασυντρόφευτοι, θαρρείς και η ανθρωπότητα οπισθοδρόμησε στην περιδεή αρχαϊκότητά της.

Εχουμε, βέβαια, στη διάθεσή μας τα σύνεργα της τεχνολογίας, υπολογιστές, έξυπνα κινητά κτλ., που κάπως βοηθάνε. Δεν τα διαθέτουμε όλοι όμως. Αυτό το έμαθαν πια και όσοι τις τελευταίες ημέρες έπεσαν από τα σύννεφα του ελιτισμού τους, ακούγοντας στα κανάλια ή στα ραδιόφωνα μαθητές και γονείς να λένε ότι δεν έχουν κομπιούτερ στο σπίτι τους, ή ότι έχουν μία μόνο συσκευή, που δεν μπορεί να καλύψει ταυτόχρονα τις ανάγκες όλων των μελών της οικογένειας, μαθησιακές και εργασιακές. Το λένε «ψηφιακό αναλφαβητισμό»; Ναι, αλλά το λένε και φτώχεια. Κι έπειτα, καλή η τεχνολογία, αλλά χορηγός αισθημάτων και ερεθισμάτων είναι πρωτίστως η ενσώματη και υλική κοινωνία. Οχι η ηλεκτρονική επικοινωνία.

Υπάρχουν λοιπόν πραγματικοί, φυσικοί λόγοι για να μην αντέχει κανείς την καραντίνα και να θέλει να τη διαρρήξει. Δεν είναι ζήτημα ιδεολογίας ή πολιτικού προσανατολισμού. Και, σ’ εμάς εδώ, δεν έχει καν σχέση μ’ εκείνη την απόφανση του Περικλή Γιαννόπουλου, πως «ο βίος εν Ελλάδι είναι υπαίθριος», επειδή ο Ελληνας «οκτώ μήνας το έτος ζει ευδαιμόνως εις την ύπαιθρον».

Ας μην ασχοληθούμε εδώ με το ενδεχόμενο αυτό το τόσο βέβαιο «ευδαιμόνως» να αποτελεί μυθευτική υπερβολή ή αστική εξιδανίκευση, αφού οι άνθρωποι δούλευαν στην ύπαιθρο, και σε βαριές συνθήκες, δεν έκαναν παρατεταμένες διακοπές. Κι ας συμφωνήσουμε για το οφθαλμοφανές, ότι ο βίος εν Ελλάδι έπαψε προ πολλού να είναι υπαίθριος. Είναι πια και αυτός, για τη συντριπτική πλειονότητα, βίος πολυκατοικίας. Εξαστισμένος. Τσιμεντωμένος και ασφαλτοστρωμένος. Με λιγοστά πάρκα και μετρημένες πλατείες. Και με τις πιλοτές προορισμένες για τα χωροκατακτητικά γιώτα χι, όχι για να αναπαραστήσουν ψευδαισθησιακά την αυλή των αναμνήσεών μας. Γεμάτη μικρές Αθήνες είναι πια η ύπαιθρος, η επαρχία, αφού το μοντέλο της πρωτεύουσας ήταν εκείνο που έφλεξε τα όνειρα δημάρχων και δημοτών. Αν εξαιρέσουμε μερικές πόλεις φιλικές προς τους δύο άκαπνους τροχούς, τα Τρίκαλα λ.χ. ή το Μεσολόγγι, το να βγεις με ποδήλατο (όπως επίμονα μας συστήνουν οι υπεύθυνοι της απογευματινής μας ενημέρωσης για τον κορωνοϊό) είναι εξίσου δύσκολο και επικίνδυνο στην περιφέρεια και στο κέντρο. 

Αντιδράσεις για την καραντίνα έχουν εκδηλωθεί πολλές και ποικίλες διεθνώς. Συστηματικές ή αποσπασματικές, θυμικές ή πολιτικοποιημένες, ακόμα και θρησκευτικού χαρακτήρα. Υπήρξαν και διαδηλώσεις εναντίον πολιτικών που εκμεταλλεύονται στυγνά την πανδημία για να περιστείλουν τις ατομικές ελευθερίες, όπως στη Σλοβενία κατά του ακροδεξιού πρωθυπουργού Γιάνεζ Γιάνσα. Τον τόνο πάντως στην παγκόσμια σκηνή δεν τον έδωσαν οι «δικαιωματιστές», οι συνταγματικοί ας πούμε. Οι δικές τους ενστάσεις ήχησαν παράταιρες μέσα στο καθεστώς σιωπηρής εγκαρτέρησης που επέβαλαν ο φόβος του ιού και η καλλιέργεια ενός κλίματος «πολέμου με αόρατο εχθρό».

Πλανητάρχης του αντικαραντινισμού είναι, ποιος άλλος, ο ούτως ή άλλως πλανητάρχης: ο εφιαλτικά αποτυχημένος Ντόναλντ Τραμπ. Εμπνευσμένοι από το δικό του αγνό πάθος για την απεριόριστη ελευθερία και την ανοιχτή κοινωνία, οι οπαδοί του διαδηλώνουν ένοπλοι, απαιτώντας τον τερματισμό των μέτρων. Είναι άλλωστε σίγουροι ότι ο ιός δεν υπάρχει ή, κι αν υπάρχει, είναι ασήμαντος, ή, και επικίνδυνος αν είναι, για όλα φταίνε η Κίνα, ο Μπιλ Γκέιτς και το 5G. Υπαρχηγός του Τραμπ ο επίσης ακροδεξιός Μεσσίας Ζαΐρ Μπολσονάρο. Από περιφρόνηση προς τα περιοριστικά μέτρα που έχουν επιβάλει οι κυβερνήτες κάποιων πολιτειών, οργάνωνε πολυπληθές μπάρμπεκιου χλεύης. Η δημόσια κατακραυγή τον υποχρέωσε να το ακυρώσει τη μέρα που οι νεκροί του ιού στη Βραζιλία ξεπερνούσαν τις 10.000, γεγονός που οδήγησε τη Βουλή να κηρύξει τριήμερο πένθος. Οσο για τους οπαδούς του, έχουν κατασκηνώσει έξω από το Προεδρικό Μέγαρο, απειλώντας ότι θα καταλάβουν το Κοινοβούλιο και το Ανώτατο Δικαστήριο. Δημοκράτες.

Στην Ελλάδα, στα περιοριστικά μέτρα της πολιτείας εναντιώθηκαν συστηματικότερα και μαζικότερα οι θρησκευόμενοι. Να καταλάβουμε τους ηλικιωμένους πιστούς που νιώθουν να ανατρέπεται ο κόσμος τους. Οχι όμως τους κοινωνικά ανεύθυνους φανατικούς ποιμένες, που τους ωθούν να φερθούν σαν «ομολογητές» και «μάρτυρες», λες και νεκραναστήθηκε ο Διοκλητιανός. Να ρισκάρουν να γίνουν φορείς αλλά και μεταδότες του ιού, για να αποδείξουν ότι «ο δικός μας Θεός είναι ο ισχυρότερος».

Είναι πνευματική θρησκεία αυτό;

Τους νεοαντιστασιακούς-αντιεξουσιαστές τούς ανακαλύπτει σε διάφορες πλατείες το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. «Στημένη παγίδα το τηλεφώνημα ότι κάποιος μαχαιρώθηκε στην πλατεία Αγίου Γεωργίου της Κυψέλης» επέμενε να αποφαίνεται σε ασφαλείς τηλεοπτικές συχνότητες ο κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, που δείχνει να ποντάρει πολλά στο παίγνιο που είναι γνωστό ως «αυτοεκπλήρωση προφητείας». Ο υπουργός εννοούσε ότι την παγίδα την είχαν στήσει ιταμοί αντικαραντινιστές, που, εκτάκτως μαζοχιστές, κάλεσαν τα ΜΑΤ για να φάνε ξύλο και δακρυγόνα, δεδομένης αντικορωναϊκής δράσης. Και αυτό παρότι ο «παγιδευτικά» τηλεφωνήσας είχε ήδη εντοπιστεί από τις υπηρεσίες του υπουργείου, οι οποίες είχαν ήδη καταλάβει ότι ο μεσόκοπος που τηλεφώνησε ψευδόμενος έχει μεν ουκρανική καταγωγή, δεν τυγχάνει ωστόσο ούτε αιματικός ούτε πνευματικός απόγονος του Ουκρανού επαναστάτη-αναρχοκομμουνιστή Νέστορα Ιβάνοβιτς Μαχνό. Τελικά, οι ευγενικά μπουζουριασθέντες της πλατείας φορτώθηκαν όλο το γνωστό μενού των πατροπαράδοτων κατηγοριών (απείθεια, εξύβριση, αντίσταση κατά της αρχής), όχι όμως και την κατηγορία ότι παρέβησαν όσα έχουν θεσπιστεί για λόγους δημόσιας υγείας. Τι να τους πουν; Οτι δεν φορούσαν μάσκα ή ότι ήταν πάνω από δέκα, όταν, σύμφωνα με επώνυμες δημόσιες καταγγελίες, τους πέταξαν μπρούμυτα στην άσφαλτο, τους φόρεσαν χειροπέδες (για να μην πιάνουν τη μάσκα...) κι έπειτα τους στρίμωξαν στις κλούβες, στις σκάλες του Α.Τ. Κυψέλης ή στα ασανσέρ της ΓΑΔΑ; Γιατί όχι; Μήπως δεν προσπαθούν να πείσουν τον ατυχή Κυψελιώτη ότι τα δόντια του έσπασαν επειδή γλίστρησε, και όχι επειδή «γλιστρώντας» συνάντησε ανελαστικά κλομπ;