..............................................................
από τον φίλο στο fb Athanase Athanassiou (Iacebook, 29/9/2018)
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΖΑΚ ΠΡΕΒΕΡ
[Όταν το χρήμα υψώνει το τείχος του ανάμεσα στους ανθρώπους.]
----------------------------------------------------------------------
(Μικρό ποίημα από τη συλλογή Paroles (1945) που αρχίζει με τον πιο ανώδυνο τρόπο∙ ένας πελάτης μπαίνει για ν’ αγοράσει λουλούδια σε κάποιο ανθοπωλείο αλλά σωριάζεται, προφανώς λόγω καρδιακής κρίσης, αφήνοντας να του ξεφύγουν τα κέρματα που κρατά στο χέρι.)
Από το facebook της περασμένης (30/9/2018) Κυριακής...
από τον φίλο στο fb Athanase Athanassiou (Iacebook, 29/9/2018)
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΖΑΚ ΠΡΕΒΕΡ
[Όταν το χρήμα υψώνει το τείχος του ανάμεσα στους ανθρώπους.]
----------------------------------------------------------------------
(Μικρό ποίημα από τη συλλογή Paroles (1945) που αρχίζει με τον πιο ανώδυνο τρόπο∙ ένας πελάτης μπαίνει για ν’ αγοράσει λουλούδια σε κάποιο ανθοπωλείο αλλά σωριάζεται, προφανώς λόγω καρδιακής κρίσης, αφήνοντας να του ξεφύγουν τα κέρματα που κρατά στο χέρι.)
ΣΤΟ ΑΝΘΟΠΩΛΕΙΟ
Ένας άντρας μπαίνει σ’ ένα ανθοπωλείο
και διαλέγει λουλούδια
η ανθοπώλισσα τυλίγει τα λουλούδια
ο άνθρωπος βάζει το χέρι στην τσέπη
για να βγάλει χρήματα
χρήματα για να πληρώσει τα λουλούδια
αλλά βάζει την ίδια στιγμή
απότομα
το χέρι στην καρδιά του
και πέφτει
Την ίδια στιγμή που πέφτει
τα χρήματα κυλούν στο πάτωμα
ενώ τα λουλούδια πέφτουν κι αυτά
την ίδια στιγμή με τον άνθρωπο
την ίδια στιγμή με τα χρήματα
και η ανθοπώλισσα στέκεται ακίνητη
καθώς τα χρήματα κυλάνε
καθώς τα λουλούδια μαραίνονται
καθώς ο άνθρωπος πεθαίνει
προφανώς η σκηνή είναι πολύ θλιβερή
και κάτι πρέπει να κάνει η ανθοπώλισσα
αλλά δεν ξέρει με ποιο τρόπο
δεν ξέρει
από πού να αρχίσει
Είναι τόσα πράγματα που πρέπει να γίνουν
μ’ αυτόν τον άνθρωπο που πεθαίνει
αυτά τα λουλούδια που μαραίνονται
και αυτά τα χρήματα
αυτά τα χρήματα που κυλάνε
που δε σταματούν να κυλάνε.
--------------------------------------------------
Ο Πρεβέρ ανεβάζοντας αυτό το σκηνικό, μας αφήνει να ιεραρχήσουμε τις προτεραιότητες. Ο θάνατος παρουσιάζεται σαν μια πορεία : αυτός ο άνθρωπος δεν είναι νεκρός αλλά "πεθαίνει" και θα μπορούσαμε να τον βοηθήσουμε. Είτε σωζόταν είτε όχι, είναι κυρίως η στάση της ανθοπώλισσας που εκπλήσσει, αφού θα περιμέναμε να μην έχει κανένα δισταγμό. Η τέλεια ισορροπία της προηγούμενης στροφής (δυο στίχοι για τα λουλούδια, δυο στίχοι για τον άνθρωπο, δυο στίχοι για τα χρήματα) ανατρέπεται στους τρεις τελευταίους στίχους της τρίτης στροφής όπου κατ’ επανάληψη γίνεται λόγος για λεφτά, το χρήμα που κυλάει σε μια αδιάκοπη πορεία. Αυτή η επιμονή μας κάνει να σκεφθούμε πως αυτά τα χρήματα θα αποτελέσουν τελικά την επιλογή της ανθοπώλισσας. Και πως ο άνθρωπος θυσιάζεται επειδή τα χρήματα αποκτούν μεγαλύτερη σπουδαιότητα απ’ αυτόν.
Ένας άντρας μπαίνει σ’ ένα ανθοπωλείο
και διαλέγει λουλούδια
η ανθοπώλισσα τυλίγει τα λουλούδια
ο άνθρωπος βάζει το χέρι στην τσέπη
για να βγάλει χρήματα
χρήματα για να πληρώσει τα λουλούδια
αλλά βάζει την ίδια στιγμή
απότομα
το χέρι στην καρδιά του
και πέφτει
Την ίδια στιγμή που πέφτει
τα χρήματα κυλούν στο πάτωμα
ενώ τα λουλούδια πέφτουν κι αυτά
την ίδια στιγμή με τον άνθρωπο
την ίδια στιγμή με τα χρήματα
και η ανθοπώλισσα στέκεται ακίνητη
καθώς τα χρήματα κυλάνε
καθώς τα λουλούδια μαραίνονται
καθώς ο άνθρωπος πεθαίνει
προφανώς η σκηνή είναι πολύ θλιβερή
και κάτι πρέπει να κάνει η ανθοπώλισσα
αλλά δεν ξέρει με ποιο τρόπο
δεν ξέρει
από πού να αρχίσει
Είναι τόσα πράγματα που πρέπει να γίνουν
μ’ αυτόν τον άνθρωπο που πεθαίνει
αυτά τα λουλούδια που μαραίνονται
και αυτά τα χρήματα
αυτά τα χρήματα που κυλάνε
που δε σταματούν να κυλάνε.
--------------------------------------------------
Ο Πρεβέρ ανεβάζοντας αυτό το σκηνικό, μας αφήνει να ιεραρχήσουμε τις προτεραιότητες. Ο θάνατος παρουσιάζεται σαν μια πορεία : αυτός ο άνθρωπος δεν είναι νεκρός αλλά "πεθαίνει" και θα μπορούσαμε να τον βοηθήσουμε. Είτε σωζόταν είτε όχι, είναι κυρίως η στάση της ανθοπώλισσας που εκπλήσσει, αφού θα περιμέναμε να μην έχει κανένα δισταγμό. Η τέλεια ισορροπία της προηγούμενης στροφής (δυο στίχοι για τα λουλούδια, δυο στίχοι για τον άνθρωπο, δυο στίχοι για τα χρήματα) ανατρέπεται στους τρεις τελευταίους στίχους της τρίτης στροφής όπου κατ’ επανάληψη γίνεται λόγος για λεφτά, το χρήμα που κυλάει σε μια αδιάκοπη πορεία. Αυτή η επιμονή μας κάνει να σκεφθούμε πως αυτά τα χρήματα θα αποτελέσουν τελικά την επιλογή της ανθοπώλισσας. Και πως ο άνθρωπος θυσιάζεται επειδή τα χρήματα αποκτούν μεγαλύτερη σπουδαιότητα απ’ αυτόν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου