..............................................................
Οι φίλοι και οι άλλοι
ID 2810777 © Anke Van Wyk | Dreamstime.com
Εκτός από τον έρωτα, το μείζον
θέμα που απασχολεί παρέες μικρών και μεγάλων είναι η φιλία. Παρακολουθώ
τη συζήτηση δυο νεαρών φίλων γύρω στα είκοσι. Ορκίζονται στο όνομα της
φιλίας τους. Φαίνεται πως η αξιοπιστία ενός επιλεγμένου ανθρώπου που
συναναστρεφόμαστε γίνεται πια περισσότερο σημαντική. Ειδικότερα όταν οι
εξωτερικές συνθήκες γίνονται ασαφέστερες και απειλητικές. Ωστόσο, δεν
υπάρχει άνθρωπος, ακόμα και παιδί του Δημοτικού, που θα σου πει πως δεν
έχει «προδοθεί» από κάποιον φίλο. Μας έχουν προδώσει και ίσως έχουμε
προδώσει.
Οι προφιλόσοφοι λένε πως η φιλία είναι δυσδιάκριτη. Και καθόλου
εύκολη υπόθεση. Στον φίλο αντιπαρατίθεται η εικόνα του κόλακα ως μια από
τις πιο επικίνδυνες αντιθέσεις. Ο κόλακας ενδύεται συχνά το ρούχο του
φίλου και σου λέει μόνο ό,τι σε ευχαριστεί. Η άφοβη ειλικρίνεια ενός
φίλου μάς πικραίνει πολλές φορές.
Ο Πλάτωνας λέει: Δυο φίλοι δεν πρέπει να είναι όμοιοι, γιατί δεν θα
έχει να προσφέρει τίποτα ο ένας στον άλλον. Οι όμοιοι αλληλοαπωθουνται
με κάποιο φυσικό τρόπο. Αμοιβαία φιλία αισθάνονται οι αντίθετοι. Βέβαια,
εδώ πρέπει να δεχτούμε πως ένα ας το πούμε συναισθηματικό ζήτημα
παίρνει υπόσταση και γίνεται αγαθό.
Ο Ξενοφώντας, πάλι, έχει αντίθετη άποψη: Προϋπόθεση κάθε φιλίας είναι
η ηθική. Αλλά και αυτό φαίνεται δύσκολο. Υπάρχει φιλία ανάμεσα σε
κακούς; Οχι, λέει. Υπάρχει φιλία ανάμεσα σε καλούς και κακούς; Επίσης
όχι. Ανάμεσα σε καλούς; Από ό,τι φαίνεται, ναι. Αλλά η ζωή, πολύ
περισσότερο σήμερα, μέσα στην πολυπλοκότητά της μας έχει δείξει ότι πολύ
συχνά «οι καλοί» πολεμούν ο ένας τον άλλον. Ο Ξενοφών δεν το αρνείται.
Θα μας πει πως υπάρχει ευγενής και μη ευγενής έχθρα. Εριδα και οργή
μπορούν να υπάρξουν ανάμεσα σε καλούς, ποτέ όμως αλαζονεία και
αντιπάθεια. Δυσκολεύει ακόμα περισσότερο το θέμα φιλία.
Ο Αριστοτέλης το πήγε ακόμα πιο βαθιά. Χρειάζεται ο τέλειος άνθρωπος
φιλία ή δεν χρειάζεται; Χρειάζεται, θα μας πει, όχι για να του δίνουν
κάτι που έχει ανάγκη, αλλά για να επικοινωνεί. Αλλιώς χάνει κάτι από την
τελειότητά του.
Σκέφτομαι όλα αυτά καθώς βλέπω τους δύο φίλους, που υπήρξαν αφορμή
για αυτό το κείμενο, να τσουγκρίζουν τις μπίρες τους. Μοιάζουν να μη
χρειάζονται τίποτα άλλο στον κόσμο, αυτάρκεις μέσα στο σύμπαν της φιλίας
τους. Κάνω μια σιωπηλή ευχή να κρατήσει πολύ. Γιατί τίποτα δεν είναι
πιο οδυνηρό, σχεδόν σαν θάνατος, από το να χάνεις μια σπουδαία φιλία,
ειδικά αυτή που έχεις δημιουργήσει, όταν ο κόσμος σού φαινόταν αθώος και
ήσουν κι εσύ μέρος αυτής της αθωότητας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου