Ο αμερικανός σκηνοθέτης Αρθουρ Πεν διάσημος ανά τον κόσμο κυρίως για την θρυλική ταινία "Μπόνι και Κλάιντ" (1967) πέθανε τα ξημερώματα της Τετάρτης στη Νέα Υόρκη σε ηλικία 88 χρόνων, ανακοινώθηκε από τους δικούς του. "Ο Αρθουρ Πεν έφερε την ευαισθησία του ευρωπαϊκού σινεμά στην 7η Τέχνη των ΗΠΑ", εκτιμά σε άρθρο του στους Τάιμς της Νέας Υόρκης ο σκηνοθέτης Πολ Σρέιντερ. "Άνοιξε το δρόμο στη γενιά των σκηνοθετών" όπως στον Μάρτιν Σκορτσέζε και τον Φράνσις Φορντ Κόπολα, προσθέτει ο σκηνοθέτης Πολ Σρέιντερ που έχει σκηνοθετήσει την επίσης διάσημη ταινία "Ο ταξιτζής". "Ο Αρθουρ Πεν πέθανε τα ξημερώματα στη Νέα Υόρκη", δήλωσε χωρίς να δώσει περαιτέρω πληροφορίες ο Ιβαν Μπελ οικονομικός σύμβουλος και στενός φίλος του μεγάλου σκηνοθέτη.
Αδελφός του πολύ καλού φωτογράφου Ιρβινγκ Πεν και ηθοποιός του θεάτρου στα νιάτα του, ο Αρθουρ Πεν έκανε το ντεμπούτο του στη σκηνοθεσία πρώτα στην τηλεόραση ενώ πέρασε στη μεγάλη οθόνη το 1958 σκηνοθετώντας τον Πολ Νιούμαν στην ταινία "Ο αριστερόχειρας" που στην Ελλάδα προβλήθηκε με τον τίτλο: "Ο δραπέτης των επτά πολιτειών".
ΠΗΓΕΣ: ΑΠΕ/ΜΠΕ,ΓΑΛΛΙΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ
Ο μαχόμενος φίλος Άρθουρ
Ο Μάρλον Μπράντο είχε πολλές σπουδαίες στιγμές για τις οποίες μπορούσε να υπερηφανευτεί στην καριέρα του (ανάμεσά τους, αξέχαστη, κι εκείνη στο «Αποκάλυψη τώρα», όπου παίζει μονάχα με τις σκιές, το φαλακρό του κεφάλι και το χέρι του). Προσωπικά όμως θεωρώ καλύτερή του στιγμή τη σκηνή όπου ως αιμόφυρτος σερίφης, χτυπημένος από μια ομάδα συγχωριανών του που δεν του συγχωρούν ότι δεν είναι φασίστας σαν κι αυτούς, πέφτει σαν σακί με πατάτες από το γραφείο του στο πάτωμα. Εκεί δεν ήταν ηθοποιός, ήταν πραγματικά ένας λαβωμένος άνθρωπος που δεν μπορούσε να σταθεί στα πόδια του.
Οι περισσότεροι, όταν θέλουν να αναφερθούν στον Άρθουρ Πεν, τον σπουδαίο Αμερικανό σκηνοθέτη που πέθανε την περασμένη Τετάρτη, μιλάνε για το «Μπόνι και Κλάιντ», ταινία που πράγματι είχε ταράξει τα νερά και είχε δώσει -για πρώτη, αν δεν κάνω λάθος, φορά- την ευκαιρία στην κινηματογραφική βιομηχανία να κάνει ένα ολοκληρωμένο προμόσιον: οι μπερέδες του φορούσε η Ντάναγουεϊ έγιναν μόδα που κράτησε χρόνια, το ίδιο και τα μάξι φορέματα, και ο αντικομφορμισμός της δεκαετίας του '60 (βρισκόμαστε στο 1967) ερχόταν να δεθεί τέλεια με την καλύτερη παράδοση των αμερικάνικων γκαγκστερικών ταινιών.
Η «Καταδίωξη» με τον Μάρλον Μπράντο είχε γυριστεί δύο χρόνια πριν και ήταν, πολύ περισσότερο από το «Μπόνι και Κλάιντ», το ιδεολογικό μανιφέστο αυτού του αριστερού ρωσοεβραίου σκηνοθέτη, ο οποίος ξεκίνησε από το θέατρο, πέρασε στην τηλεόραση και μόνο μετά από αρκετές ταλαιπωρίες, στο σινεμά. Ήταν η εποχή που το Χόλυγουντ απελευθερωνόταν για τα καλά από τον μακαρθισμό, και οι αριστερής έμπνευσης ταινίες (μην ξεχνάμε ότι μαίνεται ο πόλεμος στο Βιετνάμ) είναι σαφώς περισσότερες και καλύτερες από τις δεξιές ταινίες τύπου Τζον Γουέιν, ταινίες που θεωρούνταν πια ελαφρώς παρωχημένες, όταν δεν θεωρούνταν ένα είδος κωμικοτραγικής καρικατούρας.
Το «Μικρό μεγάλο ανθρωπάκι» (1970) με τον Ντάστιν Χόφμαν ήταν μια ακόμα τέτοια ταινία. Οι Αμερικανοί, με την ταινία του Πεν, ερχόντουσαν για πρώτη φορά αντιμέτωποι με μια διαφορετική φιγούρα Ινδιάνου στο σινεμά. Οι Ινδιάνοι δεν ήταν πια οι κακοί που έσφαζαν τους καλούς λευκούς βγάζοντας άναρθρες κραυγές, αλλά αυτό που πραγματικά υπήρξαν στην αμερικάνικη ιστορία: ένας λαός που δεν μπόρεσε να αντισταθεί αποτελεσματικά στη λευκή λαίλαπα και κατάντησε αλκοολικός εσωτερικός φυλακισμένος στην ίδια του τη γη.
Και μόνο γι' αυτές τις τρεις ταινίες (ακολούθησαν όμως και οι «Φυγάδες του Μισούρι» και το «Επτά αινίγματα για τον ντετέκτιβ Χάρι») χρωστάμε χάρη στον Άρθουρ Πεν. Μαζί με τον άλλο εβραιοαμερικάνο σκηνοθέτη, της ίδιας γενιάς και της ίδιας ιδεολογίας, Σίντνεϊ Λιούμετ, μας έμαθαν ότι ναι, ακόμα και στη χώρα του Νίξον και της Κου-Κλουξ-Κλαν, οι προοδευτικές ιδέες μπορούσαν να ηγεμονεύσουν. Και να μας θυμίζουν ότι τελικά, ο πραγματικά μαχόμενος κινηματογράφος βρέθηκε πολλές φορές στο Χόλιγουντ και ποτέ ή σχεδόν ποτέ στα στούντιο της Μοσφίλμ...
Ανταίος Χρυσοστομίδης, από την "ΑΥΓΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ" (3/10/2010)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου