Για να μην ξεχνιόμαστε, τώρα που μας λένε "νέα" παραμύθια...: "Ο Σημίτης, ο Μπίστης και η αλήθεια" του Γιώργου Λακόπουλου (www.protagon.gr,4/12/2013)

...............................................................

Ο Σημίτης, ο Μπίστης και η αλήθεια

 

του Γιώργου Λακόπουλου

Photo: the butcher of bilbao/Flickr

Αν κάτι πρέπει να αναγνωρίσει κανείς στον Νίκο Μπίστη είναι ότι μέχρι σήμερα διατηρεί τη συνέπεια ως προς τον εαυτό του, στοιχείο που χαρακτήρισε πολλούς από τη γενιά του. Ο ίδιος μπορεί να άλλαξε κόμματα, αλλά δεν άλλαξε απόψεις. Και για να τον κατανοήσει καλύτερα κάποιος πρέπει να διαβάσει το αυτοβιογραφικό βιβλίο του, με τον απολογισμό της διαδρομής του. 

Αλλά πέρα από αυτό ισχύει πάντα ότι: φίλος ο Νίκος, φιλτάτη η αλήθεια. Και λίγοι θα πουν ότι η αλήθεια των πραγματικών εξελίξεων είναι με το μέρος του σε ό,τι αφορά κάποιες από τις θεμελιώδεις τοποθετήσεις του στο τελευταίο άρθρο του στο Protagon, για την «Εμμονή στο λάθος».

Στο Κυπριακό τάχθηκε εξ αρχής υπέρ του σχεδίου Ανάν, χωρίς μισόλογα. Αλλά δεν είναι κατανοητό γιατί επιμένει μετά τη συντριπτική απόρριψη του σχεδίου από τους κατεξοχήν αρμοδίους, τους Κυπρίους. Εξακολουθεί να το υπερασπίζεται, με επιχειρήματα που δείχνουν λογικοφανή, αλλά προσκρούουν στην αρχή της λαϊκής κυριαρχίας την οποία και το σχέδιο Ανάν συμπεριέλαβε: τον τελευταίο λόγο έχουν οι ενδιαφερόμενοι. Αν δεν ήταν να δεχτούν το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος τότε γιατί το έκαναν;

Ότι οι τουρκοκύπριοι υπερψήφισαν το σχέδιο και οι ελληνοκύπριοι όχι, δεν είναι επιχείρημα υπέρ του σχεδίου. Όπως δεν είναι επιχείρημα και η στρατηγική που ακολουθεί η τουρκική πλευρά. Ούτε φυσικά οι ολέθριες ενέργειες, από μια παράνομη ελληνική κυβέρνηση, όπως ήταν η χουντική. Αλλοίμονο αν απολογηθούν οι μετέπειτα κυβερνήσεις γι' αυτό. Χώρια που για πολλούς ό,τι έκαναν σε εκείνη τη φάση η Αθήνα και η Άγκυρα ήταν εξ αντικείμενου συμπληρωματικά, καθοδηγούμενα από τα ίδια κέντρα.

Η «ρεαλιστική» θεώρηση του Κυπριακού ως διαχρονικό πρόβλημα με επιλεκτικές αναφορές γεγονότων, για τα οποία κανείς δεν θα διαφωνήσει, δεν είναι η καλύτερη θεώρηση. Αλλά είναι θεμιτό να τάσσεται ο ίδιος στο πλευρό του Σημίτη που ομιλεί για ρεαλισμό σε αυτό το θέμα. Μόνο που από πού προκύπτει ότι τα πράγματα τον δικαιώνουν, όπως θεωρεί, χωρίς καμία αμφιβολία; 

Θα έλεγε κανείς ότι η δικαίωση πρέπει να αναζητείται διαρκώς στην αντίθετη κατεύθυνση. Για τον απλούστατο λόγο ότι το Κυπριακό δεν είναι ελληνοτουρκική διαφορά. Είναι θέμα εισβολής και κατοχής. Ένα διεθνές θέμα, επί του οποίου το διεθνές δίκαιο έχει αναδείξει τον θύτη και το θύμα.

Από πότε λοιπόν αντί να καταδικάζεται σταθερά και ανυποχώρητα ο εισβολέας πρέπει να δείξει «ρεαλισμό» αυτός που υπέστη την εισβολή - έστω και αν υπήρχαν αφορμές για να εκδηλωθεί; Από πότε όποιος εγκαθιστά τα στρατεύματά του σε μια ανεξάρτητη χώρα, μέλος του ΟΗΕ, μπορεί να περιμένει μερικές δεκαετίες μεχρι ο θιγόμενος να δείξει ρεαλισμό και να τον δικαιώσει;

Ποια πολιτική αντίληψη και ποια διπλωματική πρακτική θα δικαιολογούσε τους Κυπρίους, και τους Έλληνες δίπλα τους, να ξεχάσουν τον Αττίλα και τις θηριωδίες που τον συνοδεύουν και να αποδεχτούν τα δεδομένα που δημιούργησε δια της βίας; 

Ας μην το παιδεύουμε: αν κάποιος οφείλει να δείξει ρεαλισμό είναι η Τουρκία – δεδομένου ούτε ουδείς πλην την ίδιας αναγνωρίζει το ψευδοκράτος. Όταν αποσύρει τα στρατεύματά της οι δύο πλευρές στην Κύπρο θα βρουν λύση - όποια κρίνουν. Μέχρι τότε η μη λύση είναι προτιμότερη από μια κακή λύση. Ιδίως αν τα δεδομένα που δημιουργεί μπορούν να μεταφερθούν και σε άλλες περιοχές - και ο νοών νοείτω. Και γι' αυτό ένας πρώην πρωθυπουργός θα έπρεπε να είναι λιγότερο «ρεαλιστής» - εκ των υστέρων μάλιστα.

Αλλά ο Νίκος υπερασπίζεται συνολικότερα τις παρακαταθήκες του Σημίτη. Γράφει, συγκεκριμένα. «Αν παρακολουθούσαμε καλύτερα τις προειδοποιήσεις του πρώην πρωθυπουργού για την οικονομία μετά το 2004 και εάν αντί να παραδώσουμε την κυβέρνηση στον χωρίς πρόγραμμα αλλά με περίσσευμα λαϊκισμού Καραμανλή στηρίζαμε τις αναγκαίες εκσυγχρονιστικές τομές, η χώρα θα ήταν σε καλύτερη μοίρα. Αυτό που εντυπωσιάζει είναι το πάθος με το οποίο στρέφονται εναντίον του Σημίτη, την ώρα που ο χρόνος τον δικαιώνει στα περισσότερα».

Ο αντίλογος είναι απλός: ευτυχώς που δεν ακολουθήσαμε την πολιτική του Σημίτη, ιδίως μετά το 2000 και ευτυχώς που δεν πρόλαβε να την ολοκληρώσει. Θα είχαμε χρεοκοπήσει μια ώρα νωρίτερα. 

Η απόδειξη βρίσκεται σε όσα ανήγγειλε ο τότε πρωθυπουργός στη Θεσσαλονίκη, παρόντος του Μπίστη που ήταν μέλος της κυβέρνησής του. Θυμάται κανείς το περίφημο «Πακέτο Σημίτη» τον Σεπτέμβριο του 2003; Το «Τσοβόλα, δώστα όλα» και το «λεφτά υπάρχουν», ωχριούν μπροστά του. Ήταν ένας πακτωλός παροχών με λεφτά που δεν υπήρχαν. Μια ακατάσχετη παροχολογία για να ανασχεθεί η φθορά των δημοσκοπήσεων.

Μόνο που και τότε η χώρα είχε δημοσιονομικά κενά, και τότε είχε υψηλό χρέος και τότε δεν είχε λύσει ακόμη βασικά της προβλήματα και δεν είχε κάνει δομικές αλλαγές - ούτε καν το κοινοτικό δίκιο δεν είχε ενσωματώσει σε πολλούς τομείς. 

Εκείνο το πακέτο δεν υλοποιήθηκε. Φαντάζεται κανείς πού θα πήγαινε η ελληνική οικονομία; Χειρότερα από εκεί που πήγε στη συνέχεια, καθώς ο Σημίτης έβαλε ψηλά τον πήχη των παροχών και μοιραία οι κυβερνήσεις Καραμανλή τον ακολούθησαν.

Να μην ξεχνάμε επίσης ότι ο Σημίτης ήταν που εναντιώθηκε στην απογραφή Αλογοσκούφη και την υγιή εξέλιξη που θεμελίωνε, παρά ότι είχε προηγηθεί αντιδικία του τότε επίτροπου Σόλμπες με τον Νίκο Χριστοδουλάκη, φωτεινό πρόσωπο της γενιάς του επίσης, αλλά αυτός έβαλε την υπογραφή του στην παροχολογία του 2003 και επί των ημερών του άρχισε η αμφισβήτηση δημοσιονομικών δεδομένων από τις Βρυξέλλες.

Για να μην πάμε σε άλλα. Δεν ήταν οι υπουργοί του Σημίτη και οι τραπεζίτες του, που ενθάρρυναν τους πολίτες να προσανατολιστούν στο Χρηματιστήριο και ο ίδιος δεν υποσχόταν να χρηματοδοτήσει τα ασφαλιστικά από το πάρτι τη Σοφοκλέους; Υπουργοί του Σημίτη δεν ήταν αυτοί τους οποίους κυνηγούν σήμερα οι εισαγγελείς; Ο Σημίτης δεν διαχειρίστηκε τη διαδοχή του στο ΠΑΣΟΚ σαν διαπροσωπική σχέση του με τον Παπανδρέου και όχι με βάση το Καταστατικό του;

Και αν μιλάμε για μεταρρυθμίσεις, ο Σημίτης ήταν που δεν στήριξε τον Τάσο Γιαννίτση - υπέρ των φίλων του συνδικαλιστών το ΠΑΣΟΚ - και δέχθηκε αβασάνιστα την παραίτησή του στην ασφαλιστική απόπειρα του 2001; Και κάτι ακόμη: ο Σημίτης δεν μιλεί σήμερα -συχνά, πολύ σωστά- σαν να μην υπήρξε ποτέ ο ίδιος υπεύθυνος για την τύχη της χώρας; 

Με άλλα λόγια. Ο Σημίτης, αξιοπρεπής πολιτικός και σοβαρός άνθρωπος, δεν αξιοποίησε ποτέ τη δυναμική που είχε το 1996 ούτε στο ΠΑΣΟΚ ούτε στη χώρα για αλλαγές. Το πρόβλημα δεν άρχισε από την ώρα που παρέδωσε την εξουσία. Μαζί της παρέδωσε και το πρόβλημα, το οποίο ο ίδιος είχε περισσότερο από κάθε άλλον την ευκαιρία να λύσει.

Υστερόγραφο.
Για να μην φανούν όλα αυτά κρίσεις εκ των υστέρων, υπήρξε χαρακτηριστικό εκείνων των ημερών το «editorial» της εφημερίδας «Καθημερινή» για το πακέτο Σημίτη:

“Παροχές εν μέσω ελλειμμάτων 1,5 δισ. ευρώ για τις εκλογές με τα ταμεία άδεια - H κυβέρνηση τα δίνει όλα στη μάχη για την εξουσία

Σε χρόνο κατά τον οποίο τα δημόσια οικονομικά δοκιμάζονται και τα ελλείμματα στο επτάμηνο Ιανουαρίου - Ιουλίου, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, αυξήθηκαν κατά 83,4%(!!!), η κυβέρνηση ανακοινώνει σήμερα ευρύτατο προεκλογικό πακέτο κοινωνικών παροχών συνολικού ύψους 1,5 δισ. ευρώ. (σ.σ.: 2,3 δισ. ήταν, τελικά)

Tα μέτρα με καθαρή εκλογική στόχευση επελέγησαν χθες έπειτα από πολύωρη συνεργασία του πρωθυπουργού κ. K. Σημίτη με τον υπουργό Οικονομίας κ. Nικ. Χριστοδουλάκη και τον νέο γραμματέα του ΠAΣOK κ. Mιχ. Xρυσοχοΐδη και πρόκειται να παρουσιασθούν σήμερα το μεσημέρι μετά τη συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής…

…Ουσιαστικά, η κυβέρνηση «δίνει τα ρέστα της» στην προσπάθειά της να μείνει στην εξουσία. Επιχειρεί να δελεάσει μεγάλα τμήματα του πληθυσμού και να αμβλύνει κατά το δυνατόν το γενικευμένο κλίμα δυσαρέσκειας που εδώ και καιρό καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις.

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι στις επόμενες ημέρες θα δούμε να εξελίσσεται με δανεικά, στο όνομα της κοινωνικής πολιτικής του κράτους, μία από τις πλέον πολυδάπανες εκστρατείες επηρεασμού της κοινής γνώμης”.