"Οι εκλογές σαν πανηγύρι (του κιτς)" γράφει ο Τάσος Τσακίρογλου ("Εφημερίδα των Συντακτών", 3.5.2019)

...............................................................
 

Οι εκλογές σαν πανηγύρι (του κιτς)

 

 

γράφει ο Τάσος Τσακίρογλου ("Εφημερίδα των Συντακτών", 3.5.2019)

 

Οι πολιτικές, φιλοσοφικές και κοινωνιολογικές ενστάσεις γενικά για το φαινόμενο των εκλογών και το βάρος τους στη δημοκρατική διακυβέρνηση είναι πολλές και έχουν κατά καιρούς αναλυθεί επαρκώς. Υπάρχει όμως εκείνο το είδος των εκλογικών αναμετρήσεων που αφορά τους «τοπικούς άρχοντες», το οποίο συνεχίζει να αποτελεί πρόκληση για την αισθητική μας, αλλά και, συχνά, για την πνευματική μας ισορροπία.

Φωτογραφίες αυτοκρατορικού μεγαλείου, κείμενα-ύμνοι για το κοινωνικό έργο των υποψηφίων και βιογραφικά άλλοτε για γέλια και άλλοτε για κλάματα κατακλύζουν τις εισόδους των σπιτιών, τις κολόνες της ΔΕΗ, το ηλεκτρονικό μας ταχυδρομείο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε μια προσομοίωση περιφερειακού παραδείσου ή μιας πολιτικής ουτοπίας στην οποία καλούμαστε να συμμετάσχουμε.

«Με δύναμη μπροστά», «έχουμε την εμπειρία, δώσε μας τη δύναμη», «προτεραιότητά μας η φύτευση ενός εκατομμυρίου δέντρων στην Αττική», «στοίχημα η ασφάλεια των πολιτών», «εμπιστευτείτε μας, ξέρουμε». Πραγματικά διαμάντια πολιτικού λόγου! Φραστικές συμβάσεις που όλοι ξέρουν ότι δεν έχουν κανένα αντίκρισμα. Κενά νοήματος κελύφη που σε συνδυασμό με το οπτικό υλικό από τους απανταχού «αρχοντοχωριάτες» και τους «βλαχοδήμαρχους» (με όλο τον σεβασμό στους πραγματικούς Βλάχους) προκαλούν θυμηδία, αλλά και αποστροφή για την πολιτική. Και πάνω απ’ όλα τεράστια σπατάλη πολύτιμων πόρων για μια διαδικασία η οποία κατά βάση καθορίζεται από τους κομματικούς στρατούς και τις εκτεταμένες πελατειακές σχέσεις σε επίπεδο δήμων.

Η περίφημη «αποκέντρωση» που λανσάρισε το ΠΑΣΟΚ τη δεκαετία του 1980, αυτό που κυρίως «αποκέντρωσε» σταδιακά ήταν η οικονομική και πολιτική διαφθορά: επιχορηγήσεις και κοινοτικά κονδύλια σε συνδυασμό με την πολύ συχνά αδιαφανή οικονομική και πολιτική διαχείριση δημιούργησαν ένα κακέκτυπο μικρό κράτος με όλα τα αρνητικά του «μεγάλου» κράτους και σχεδόν τίποτα από τα θετικά της πολιτικής συμμετοχής και της αποκεντρωμένης (αυτο)διοίκησης.

Τα κόμματα ανακυκλώνουν στους δήμους κομματικά και πολιτικά στελέχη που είτε έχουν περάσει (συνήθως ανεπιτυχώς) από άλλες πολιτικές και διοικητικές θέσεις ή χρησιμοποιούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση σαν βατήρα για την απογείωση της πολιτικής τους καριέρας. Ή ακόμα κάνουν ένα ευχάριστο διάλειμμα από τη «σκληρή» ζωή της κεντρικής πολιτικής σκηνής, φρεσκάροντας το επικοινωνιακό τους προφίλ και αποκτώντας ερείσματα σε νέα εκλογικά κοινά.

Ο Μίλαν Κούντερα γράφει ότι πολλές φορές «τα πολιτικά κινήματα δεν στηρίζονται σε ορθολογικές θέσεις, αλλά σε αναπαραστάσεις, σε εικόνες, σε λέξεις, σε αρχέτυπα, το σύνολο των οποίων συνθέτει αυτό ή εκείνο το πολιτικό κιτς... το οποίο αναφέρεται σε εικόνες-κλειδιά βαθιά αγκυροβολημένες στην καρδιά των ανθρώπων».

Η φιγούρα του δημάρχου-πατέρα που φροντίζει (πελατειακά) για τα παιδιά-ψηφοφόρους κάτω από τη στέγη του κοινού τους σπιτιού, του δήμου, είναι μία απ’ αυτές τις αναπαραστάσεις και τα αρχέτυπα που διαιωνίζει ο σημερινός τρόπος άσκησης (και) της αυτοδιοικητικής πολιτικής. Αυτό το πολιτικό κιτς εγκαθιδρύει κάθε τέσσερα χρόνια και για λίγες μέρες το βασίλειό του στις πόλεις και στα χωριά μας, έως ότου τα «παιδιά» επικυρώσουν μέσω της ψήφου την πατριαρχική φιγούρα του δημάρχου και του αναθέσουν εν λευκώ όλες τις εξουσίες για τα θέματα που τους αφορούν άμεσα: υπηρεσίες, παροχές, υποδομές, οργάνωση της καθημερινότητας.

Αλλοτρίωση, αλλά με στιλ! Χωριάτες, αλλά άρχοντες! Ιλουστρασιόν στα εξώφυλλα, τέρατα στο περιεχόμενο!