8.10 με 8.15 το πρωί στα σχολειά όλης της χώρας προσεύχονται... προς τα πού;

Για την ελευθερία της συνείδησης

 

Γράφει η Αννα Φραγκουδάκη

Πληροφορία ότι ενδέχεται στο νέο πρόγραμμα σπουδών του λυκείου να προταθεί ως επιλεγόμενο το μάθημα των Θρησκευτικών κινητοποίησε συλλόγους θεολόγων, διδάσκοντες Θεολογικών Σχολών και μέλη του Κλήρου, που αποστέλλουν στην Ιερά Σύνοδο και το υπουργείο Παιδείας διαμαρτυρίες για να εμποδίσουν να γίνει επίσημη πρόταση. Ζητούν παρέμβαση της εκκλησιαστικής ηγεσίας επικαλούμενοι τη σημασία της «θρησκευτικής αγωγής».

#Στις διαμαρτυρίες των συλλόγων θεολόγων διαφαίνεται ένα αίτημα συντεχνιακό,σχετικό με την πιθανή μείωση του αριθμού των μαθητών που θα επιλέγουν το μάθημα, άρα των αναγκών σε διδάσκοντες και των αντίστοιχων θέσεων εργασίας. Μολονότι όλες οι επαγγελματικές ομάδες δίνουν σήμερα επίμονες μάχες απέναντι στις αλλαγές με κριτήριο τα κλαδικά τους συμφέροντα, θα περίμενε κανείς από αυτήν την επαγγελματική κατηγορία στάση περισσότερο χριστιανική.

#Θα έπρεπε να σκεφτούν το πρωτεύον ζήτημα για τη θρησκευτική αγωγή, δηλαδή ότι το ελληνικό σχολείο διδάσκει δογματική κατήχηση και αυτό, όπως έχουν από χρόνια τεκμηριώσει νομικοί και θεολόγοι, αντίκειται στις συνταγματικές αρχές για την ελευθερία της συνείδησης. Εργο του δημόσιου σχολείου είναι να διδάσκει θρησκειολογία και ιστορία των θρησκειών, ενώ η κατήχηση να είναι -όπως εξ ορισμού είναι- έργο της Εκκλησίας. Πώς δεν αμφιβάλλουν με βάση τις αρχές του ορθόδοξου χριστιανικού δόγματος για την επιβολή της κατήχησης; 

#Επιπλέον, σε διαμαρτυρία του (23/10), ένας σύλλογος θεολόγων από τη Βορειοδυτική Ελλάδα κάνει την πρόβλεψη ότι, εάν τα Θρησκευτικά γίνουν στο λύκειο μάθημα επιλεγόμενο, θα το επιλέγουν «λιγότεροι από το 1/3 των μαθητών». Οι αρμοδιότεροι για μια τέτοια πρόβλεψη θεωρούν ότι δύο στους τρεις μαθητές δεν επιθυμούν να διδάσκονται Θρησκευτικά. Αρα πρέπει να υποχρεώνονται, λένε οι θεολόγοι.

Με ποιο χριστιανικό κριτήριο άραγε;

Οχι μόνο δεν αναρωτιούνται για τα αίτια της άρνησης που οι ίδιοι βλέπουν στους μαθητές, όχι μόνο δεν αμφιβάλλουν ότι η κατήχηση είναι έργο του σχολείου, αλλά προτείνουν στην Ιερά Σύνοδο να πιέσει το υπουργείο ώστε η κατήχηση, ακριβώς επειδή δεν την θέλουν τα παιδιά, να επιβάλλεται και μάλιστα με ποινή τον κακό βαθμό.

Δεν θα μείνουμε άφωνοι στο θέμα του μαθήματος  των

Θρησκευτικών

Ημερομηνία δημοσίευσης: 11/11/2010

"Δεν είναι δυνατόν στο θέμα του μαθήματος των Θρησκευτικών ούτε η ΔΙΣ ούτε κανένας ιεράρχης να σταθούν άφωνοι" επισήμανε ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος κατά την τελετή υποδοχής των πρωτοετών φοιτητών της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. "Μας έχουν αναστατώσει όσα ακούγονται και γράφονται τον τελευταίο καιρό για την προαιρετική διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών" τόνισε ο προκαθήμενος της Ελλαδικής Εκκλησίας και ανέφερε ότι η υπουργός Παιδείας Αν. Διαμαντοπούλου σε πρόσφατη συνομιλία τους τον διαβεβαίωσε ότι "πριν γίνει οποιαδήποτε ενέργεια για το μάθημα των Θρησκευτικών θα προηγηθεί διάλογος και συντονισμός μεταξύ των δύο πλευρών".

Διαβεβαίωση Διαμαντοπούλου για συντονισμό Εκκλησίας - υπουργείου επί του θέματος

"Πολλοί επιδιώκουν να μας παρουσιάζουν άφωνους. Όμως αγρυπνούμε και παρακολουθούμε σοβαρά και όπως πρέπει όλα τα θέματα" πρόσθεσε ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος και σημείωσε με νόημα ότι "η μάχη και ο αγώνας πρέπει να γίνονται συστηματικά και ουσιαστικά όχι για το θόρυβο και το φαίνεσθαι, αλλά για το είναι και το αποτέλεσμα."

(από την "ΑΥΓΗ" της 11/11/10)

Σχόλιο δικό μου: 


   Θα ξεκινήσω από το τέλος: "...η μάχη και ο αγώνας πρέπει να γίνονται συστηματικά και ουσιαστικά όχι για το θόρυβο και το φαίνεσθαι, αλλά για το είναι και το αποτέλεσμα."  μας λέει ο αρχιεπίσκοπος. Και αν εννοεί  αυτά που λέει, μάλλον τραβάει μια διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο πρόσφατο παρελθόν (ιδιαίτερα αυτό του αποδημήσαντος προκατόχου του) και το σήμερα. Γιατί αν ανατρέξει ο ιστορικός σ' αυτό το παρελθόν, μόνο πολύ "θόρυβο" και πολύ "φαίνεσθαι" θα έχει να διαπραγματευθεί. Οπότε καλώς, πολύ καλώς πράττει, ευκταία μάλιστα η διαχωριστική γραμμή. Αν όμως δεν τα εννοεί και επιχειρεί να συσκοτίσει τις εντυπώσεις από την ανησυχία του για την προαιρετική διδασκαλία των Θρησκευτικών (άρα και την κατάργηση του υποχρεωτικής διδασκαλίας του μαθήματος), τότε μάλλον φαίνεται να επιμένει στα αντίθετα του "είναι" και  του "αποτελέσματος".  
   Και εξηγούμαι.  Όλοι έχουμε υπάρξει μαθητές, όλοι λίγο έως πολύ έχουμε σχέση με το σημερινό δημόσιο ελληνικό σχολείο (παιδιά έχουμε μαθητές, συγγενείς μας έχουν παιδιά μαθητές κλπ), εγώ ως εκπαιδευτικός της πρωτοβάθμιας βλέπω τους μαθητές μου, όλοι μας λοιπόν  ζούμε το μάθημα των θρησκευτικών, όσο κρατάει το χαρακτήρα της κατήχησης, να προσφέρει τις πιο πληκτικές ώρες στη ζωή των παιδιών μας στο σχολείο. Κι ας είμαστε, επιτέλους, ειλικρινείς με τον εαυτό μας. Την ίδια πλήξη και βαρεμάρα προσφέρουν και οι υποχρεωτικοί εκκλησιασμοί, όσο αραιά και να γίνονται.
   Κι εδώ είναι το άλλο σημείο που θέλω να σταθώ.Ο  υ π ο χ ρ ε ω τ ι κ ό ς, για να μην πω, ε ξ α ν α γ κ α σ τ ι κ ό ς χαρακτήρας του κατηχητικού μαθήματος των Θρησκευτικών, του ομαδικού εκκλησιασμού, της ομαδικής προσευχής. Αλήθεια, πώς μπορεί η πίστη να επιβάλλεται; Πιστεύω σημαίνει παραδέχομαι, έχω εμπιστοσύνη σε κάποιον ή σε κάτι με ελεύθερη βούληση και συνεχίζω να πιστεύω επειδή βαθιά το επιθυμώ - κανείς δεν με υποχρεώνει, κανείς δεν με εξαναγκάζει. Αλλιώς είναι πνευματική σκλαβιά, για να μην πω και σωματική, αφού με υποχρεώνει να συναθροίζομαι σε ορισμένο χρόνο και τόπο, με ορισμένο τρόπο για να εξωτερικεύσω την εξαναγκασμένη σχέση μου με το θείο. Κι επειδή αυτόν τον παραλογισμό τον αισθανόμαστε, εμείς οι εκπαιδευτικοί υποβαθμίζουμε τη σημασία του μαθήματος συγχωρώντας στους μαθητές μας το να μην το κατανοούν, να υπολείπονται στη μελέτη του και τους εξασφαλίζουμε καλούς βαθμούς που εξισορροπούν τις αδυναμίες τους στα άλλα. Κι έτσι κάνουμε όλοι το καθήκον μας. Εμείς διδάσκουμε κατήχηση - α ν τη διδάσκουμε και δεν χρησιμοποιούμε τις ώρες για ενίσχυση στ' άλλα μαθήματα - τα παιδιά μας πιστεύουν επειδή υπακούν ή επειδή έτσι έχουν συνηθίσει να κάνουν. 
   Κι έτσι καλλιεργούμε στα παιδιά μας την αντίληψη ότι πίστη είναι μια  ε ξ ω τ ε ρ ι κ ή  σχέση με το θείο, μια σχέση που απλώς υπαγορεύει συμπεριφορές που πρέπει να τις ενστερνιστούν για να μην ξεχωρίζουν από τους ομόθρησκους συνανθρώπους τους, να συμμετέχουν στα ελληνοχριστιανικά τελετουργικά. Συμπεριφορές που αφού τις ενστερνιστούν να τις επιδεικνύουν κιόλας για να το φωνάζουν κιόλας ότι "εδώ είναι κράτος ελληνοχριστιανικό!" Και να το 'χουν αυτό υπόψη τους τα παιδιά των μεταναστών που μαθαίνουν γράμματα στα σχολειά μας, αν τους περνάει απ' το μυαλό να διεκδικήσουν το δικαίωμά τους να πιστεύουν σε άλλους θεούς. Μ' αυτόν τον τρόπο η προσευχή δεν είναι μια μυστική και προσωπική επικοινωνία με τον Θεό (τι πιο κατανυκτικό από το να κλείσουν για ένα λεπτό τα ματάκια τους τα παιδιά μας και να προσευχηθούν όπως θέλουν, σε όποιον θεό νιώθουν θεό τους και για ό,τι θέλουν;), γίνεται μια πράξη επεκτατική, μια πράξη επιβολής στους αλλόθρησκους, στους άπιστους. Κι αν η θρησκεία δεν ηγεμονεύει, αλλά επιβάλλεται, μια τρίχα απέχει από το να γίνει θρησκευτικός φανατισμός. Το θέλουμε;