..............................................................
"Εφημερίδα των Συντακτών" 22/07/14
Η ευρωστία της αποτυχίας
Η μεταπολίτευση δεν πέτυχε τους στόχους της κατά
τις παρελθούσες τέσσερις δεκαετίες, αλλά τις συνέπειες θα τις φορτωθούν
οι νεότερες γενιές στο μέλλον.
Του Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή
Ο όρος «μεταπολίτευση» καλύπτει την τεσσάρων δεκαετιών περίοδο από
την έξοδο της χώρας από τη δικτατορία (1974) ώς τις μέρες μας (2014). Η
γέννηση της «μεταπολίτευσης» τυχαίνει αποδοχής ως προς την ημερομηνία,
ενώ τα πεπραγμένα της ανακυκλώνονται, επειδή το παρελθόν της κρίνεται
ένδοξο εν γένει και η επιμήκυνση του βίου της επικερδής, αφού κομματικές
ταχυδακτυλουργίες μακροημέρευσής της αποδίδουν και τα αποψιλωμένα πλέον
στίφη που την υπηρέτησαν εξακολουθούν να βρίσκονται στο προσκήνιο ή στο
παχυλό μεταίχμιο συνθημάτων υπέρ «λαϊκής κυριαρχίας». Η «μεταπολίτευση»
είχε τις αρετές τής αγωνιστικής εξωσχολικής εφηβικής ορμής της πρώτης
δεκαετίας και τις ανάλογες ζητωκραυγές, είχε τις φαντασιώσεις της
ενηλικίωσης της δεύτερης δεκαετίας, έχει τα εικοσάχρονα παραμορφωτικά
γεράματά της. Οι χρονικοί προσδιορισμοί δεν είναι ακριβείς, επαρκείς
όμως για να δηλώσουν πως η δυναμική της προσδοκίας και της φαντασίωσης
της «μεταπολίτευσης» απέδειξε την ευρωστία της αποτυχίας της.
Η
κατά παράδοση αιώνων κατακερματισμένη νεοελληνική κοινωνία των μικρών
ενοτήτων και των αγεφύρωτων διαφορών, της εξασφάλισης με γνώμονα την
ψηφοθηρία, της μόνιμης αντιπαλότητας πολιτικών δίχως στοιχειώδη
απορρόφηση ιδεολογιών, αλλά με μανιώδη και εγκληματική υποστήριξη
ιδεολογημάτων, της ευκολίας πατριωτισμού δίχως ιστορική σχέση και σκέψη,
της ατιμωτικής λήθης αγώνων (βλέπε το κάψιμο των φακέλων της Γενικής
Ασφάλειας), της αυτόματης σκύλευσης της γλώσσας (βλέπε το σχετικό ΦΕΚ
για την «από της δημοσίευσης» επιβολή της «απλοποιημένης» δημοτικής),
της χυδαίας κομματικοποίησης της δημόσιας διοίκησης, της συνεχούς
υποτίμησης της παιδείας, της μόρφωσης και του πολιτισμού είναι μερικά
από τα εύρωστα ορόσημα της «μεταπολιτευτικής» αποτυχίας. Τα καλά της δεν
ευδοκίμησαν και τα πρόσωπα εκείνα που τα οργάνωσαν και τα πέτυχαν
απομακρύνθηκαν αν δεν υποτιμήθηκαν, μερικά είχαν τη θεία χάρη να
πεθάνουν νωρίς. Στις περιπτώσεις όπου τα καλά επέζησαν, οι διάδοχοι των
οργανωτών τα παραμόρφωσαν. Η αλματώδης αύξηση της διαφθοράς, η
αναίσχυντη προβολή της ως επιτυχίας και παραδείγματος, αν δεν ξεκίνησε
από τη γέννηση της «μεταπολίτευσης», δεν έχει πάψει, σαράντα χρόνια
μετά, να είναι οργιώδης και να εξευτελίζει κάθε έννοια κοινωνικής
βελτίωσης. Κοντολογίς, η «μεταπολίτευση» τάραξε το νερό και έφτιαξε
βρομερό βούρκο.
Η χώρα δεν έχει παράδοση στην ιστοριογραφία, στη μελέτη και προβολή
των πηγών, στην αναγνώριση λιγότερο ή περισσότερο στοιχειοθετημένων
απόψεων από ερευνητές διεπιστημονικών προσεγγίσεων, δεν έχει καν
παράδοση σε βιογραφίες προσωπικοτήτων που θα διευκόλυναν την αποτίμησή
τους. Η «μεταπολίτευση» βρίθει μεγάλων μορφών σε ποσοστό δυσανάλογο σε
σχέση με τον πληθυσμό της χώρας. Αυτή μπορεί να είναι η αιτία της
περιφρόνησης έγκυρου αντίλογου, που οι παρεμβάσεις του να επιτρέπουν
απορίες, να προκαλούν ερωτήματα, να βοηθούν τη διαδικασία αναζήτησης
συντεταγμένης σκέψης. Ο καθηγητικός και πανεπιστημιακός κόσμος έχει τις
εργασίες και δημοσιεύσεις του, όχι όμως την ενσωμάτωσή τους σε ανώτερο
επίπεδο καλλιέργειας. Ο χαρακτηρισμός τέτοιου επιπέδου ως «ελίτ» δεν
διευκολύνει τη διάχυση απόψεων από πάνω προς τα κάτω. Η
«μεταπολιτευτική» αυτοϊκανοποίηση της κίνησης από κάτω προς τα πάνω
είναι μια βαρύνουσα αμαρτία, που δεν βρίσκει ούτε τον εξομολόγο της ούτε
την τιμωρία της.
Οσα λοιπόν προαναφέρθηκαν μπορεί να μην είναι έτσι ξεκάθαρα. Είναι
όμως, κατά παράδοση πάντα, μελλοντικά εμπροσθοβαρή. «Η ελληνική κοινωνία
είναι φτιαγμένη έτσι, ώστε να ζει, σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από
οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, σε βάρος των νεότερων γενιών» (Κ.
Κωστής, Τα κακομαθημένα παιδιά της Ιστορίας, εκδ. Πόλις, 2013, σελ.
854). Αυτή η «ζωή σε βάρος» αποτελεί διαρκή εκκρεμότητα: δεν
επιστρατεύει διορθώσεις, επειδή, κατά παράδοση και κατά συνήθεια,
επιστρατεύει σεληνιαζόμενη οχλαγωγία αγανάκτησης, οργής, εθελοτυφλίας,
ολοκληρωτισμού, αλλά και ανομίας, υφέρπουσας και μεταδοτικής
κληρονομικότητας φασιστικής/ναζιστικής φύσης και δωσιλογισμού,
τρομοκρατικής και ανεξέλεγκτης παράνοιας, τυραννίας της μειοψηφίας εντός
μιας φυματικής δημοκρατικής καχεξίας, που φτύνει εκτός πτυελοδοχείου
και μολύνει τον ίδιο της τον βούρκο. Τα πράγματα αναμένουν ότι οι
χρονίζουσες εκκρεμότητες θα λυθούν, από εκείνους που θα τις βρουν
συσσωρευμένες, στις οποίες «ο Θεός της Ελλάδας» θα βάλει το χέρι του
προς έξοδο από την ευρωστία της αποτυχίας.
Η αποτυχία της «μεταπολίτευσης», όσο και αν εντοπίζεται στον
παρελθόντα βίο της τεσσάρων δεκαετιών, παραβλέπει την κρίση ύπαρξης της
χώρας στο μέλλον, δηλαδή «σε βάρος των νεότερων γενιών». Η προμετωπίδα
τής σε εξέλιξη κρίσης μπορεί να είναι η οικονομία και να έχει, σύμφωνα
με πλήθος αξιόπιστων μελετών από εγχώριους φορείς και διεθνείς
οργανισμούς, ορίζοντα διόρθωσης είκοσι πέντε ετών, αν, πράγμα απίθανο,
εξασφαλιστούν με συνέπεια προϋποθέσεις και κριτήρια σε όλο αυτό το
διάστημα. Η εξαετία που έχει μεσολαβήσει από την εμφάνιση της
οικονομικής κρίσης φέρνει στο φως το παρασκήνιο του ζητήματος, που δεν
είναι άλλο από τον εθισμό στην αποτυχία. Η «μεταπολίτευση», αν
υποθέσουμε ότι θα αποβιώσει λίαν προσεχώς και δεν θα νεκραναστηθεί, έχει
σπείρει κληρονομιές που δεν πρόκειται να ξεριζωθούν εύκολα από τις
νεότερες γενιές. Ο «μεταπολιτευτικός» υβριστής έχει και θα έχει συνεπώς
τον λόγο. Και τον αντίλογο. Το στοίχημα για βιώσιμο μέλλον απαιτεί τη
βία της σιωπής μήπως ακουστεί ο ρόγχος της αποτυχίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου