............................................................
| Αλλα είπα, άλλα λέω κι άλλα αύριο θα πω |
| Του Παντελή Μπουκάλα |
|
Μια φορά κι έναν καιρό, όταν υπήρχαν μόνο οι εφημερίδες, ο πολιτικός
που διαπίστωνε, αιφνιδιασμένος, ότι κάποιες δηλώσεις του αντί να
ευνοήσουν τους σχεδιασμούς του, προκάλεσαν σάλο εναντίον του, έσπευδε να
πει με το ύφος του αγρίως προσβεβλημένου ότι παρερμηνεύτηκαν τα
λεγόμενά του· ότι μίλησε βαθιά, αλλά τον μετέφρασαν ρηχά. Αν μάλιστα
είχε δοσοληψίες με κάποιο φύλλο, έπειθε τους υπεύθυνους έκδοσης
(μετερχόμενος έναν από τους ουκ ολίγους σύννομους και διαφανείς τρόπους
που διαθέτουν οι πολιτικοί για να εξασφαλίζουν μερίδιο προβολής) να μπει
επανόρθωση σε πλαίσιο και με μεγαλούτσικα γράμματα. Και ούτε γάτα ούτε
ζημιά. Και ας του φώναζαν χλευαστικά οι αντίπαλοί του και οι άσπονδοι
φίλοι του ότι «τα γραπτά μένουν». Και ας το επαναλάμβαναν λατινιστί,
προς εμπέδωση. Αυτός είχε μια χαρά βολευτεί με την εξήγηση περί
«παρεξήγησης και παρερμηνείας» που είχε δώσει και δεν χολόσκαγε.
Στις
μέρες του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, φάνηκε προς στιγμήν ότι ο
δημοφιλής ισχυρισμός περί παρερμηνείας θα αχρηστευόταν. Ποιος θα
τολμούσε, υπέθεταν οι αγαθοί του κόσμου τούτου, να διαψεύσει τον ίδιο
τον εαυτό του, αν τα λεγόμενά του ήταν καθαρότατα καταγραμμένα σε
μαγνητοταινία ή σε βίντεο; Και όμως. Μολονότι εκτός από τα γραπτά μένουν
και παραμένουν και οι μαγνητοταινίες και οι βιντεοκασέτες, οι πολιτικοί
που ήθελαν να συνεχίσουν να δουλεύουν και τον Θεό και τον Μαμμωνά, να
δείχνουν π.χ. και κομματικώς νομιμόφρονες αλλά και αντιαρχηγικοί
αντάρτες, και φίλοι του λαού αλλά και υπηρέτες των μεγάλων αφεντάδων,
έθεσαν σε λειτουργία καινούργια μηχανή: «Είναι μοντάζ! Είναι κολάζ!
Είναι συρραφή! Τα χαλκεία με πολεμούν! Σκοτεινά κέντρα με στοχοποίησαν,
γιατί ξέρουν ότι...». Και άλλα τέτοια πολεμοχαρή, που διευκολύνουν τον
κατά φαντασίαν στοχοποιημένο να παραμείνει τυχοδιωκτικά δίβουλος και
δίγλωσσος: να είναι και να μην είναι, να λέει και να ξελέει, θέλοντας
πάντοτε και τα μονά και τα ζυγά δικά του.
Ωσπου εισήλθαμε στην
εποχή του Διαδικτύου. Και σκεφτήκαμε ότι ακόμα και ο δύσπιστος Πλάτων θα
υποχρεωνόταν να αποδεχτεί πως το Ιντερνετ είναι φάρμακο που υπηρετεί τη
μνήμη, αυτός που επέμενε ότι η γραφή είναι διάκονος της λήθης.
Σκεφτήκαμε δηλαδή ότι, με το δεδομένο πως το Διαδίκτυο ανατρέπει τις
συμβατικές πεποιθήσεις μας για τον χώρο και τον χρόνο, αφού ωθεί στο
άπειρο την αποθηκευτική του δυνατότητα μηδενίζοντας τον χρόνο που
απαιτείται για την ανεύρεση οποιουδήποτε στοιχείου, οι πολιτικοί μας
(αλλά και όλοι οι υπόλοιποι) θα πρόσεχαν κάπως περισσότερο τη γλώσσα
τους και σίγουρα την εικόνα τους. Καθοδηγημένοι από το ένστικτο
αυτοπροστασίας. Από τον φόβο δηλαδή ότι τα αποκαλυπτήριά τους δεν
παίρνουν πια καιρό και δεν χρειάζονται ειδικές ικανότητες, ίσως έπαυαν
να ποντάρουν τόσο πολύ στην κόπωση της συλλογικής μνήμης.
Και
όμως. Ο Πλάτωνας θα είχε δίκιο αν επέμενε στον αρχικό του ισχυρισμό,
αφού φαίνεται ότι και το Διαδίκτυο, σαν γραφή που είναι, τη λήθη
υπηρετεί παρά τη μνήμη. Αλλωστε, αν κάποιοι ανήκουν στη ράτσα όσων
αδιαφορούν για τη γνώμη και του δήμου και των σοφιστών· αν θεωρούν την
ανακολουθία προτέρημα και την πολυγλωσσία πολύτιμο εφόδιο· αν εννοούν
την πολιτική αποκλειστικά σαν τέχνη του ψευδούς και του ασυνεπούς, σαν
τεχνική του καιροσκοπικού χαμαιλεοντισμού, δεν έχουν κανένα λόγο να
ασχοληθούν κάπως εντατικότερα με το χαλινό της γλώσσας τους. Δεν θεωρούν
δηλαδή ότι οφείλουν να μετρούν και τον χρόνο σαν παράμετρο των
λεγομένων τους, σαν καθρέφτη της συνεπέστατης ασυνέπειάς τους. Ετσι όπως
κόβουν τον χρόνο σε αλλεπάλληλα «παρόντα», αυτοτελή και κλειστά, που
δεν συνδέονται ούτε με το πριν ούτε με το μετά, λογικό είναι να
καταντάει γι’ αυτούς το μέλλον κούφια λέξη· πιο κούφια κι απ’ όσο όταν
τη σφηνώνουν γυαλιστερή γυαλιστερή στις εθιμικά γενναιόδωρες
προεκλογικές καμπάνιες τους.
Καθρέφτης αποκαλυπτικότατος είναι και
η μικρή οθόνη της τηλεόρασης. Εξοικειωμένοι όπως είμαστε με τη διαίρεση
του γυάλινου παραλληλόγραμμου σε τέσσερα, πέντε ή έξι κουτάκια, με μία
ομιλούσα κεφαλή στο καθένα, θα μπορούσαμε να κάνουμε ένα παιδαγωγικό και
ψυχαγωγικό πείραμα. Αντί να έχουμε διαφορετικό ομιλητή σε κάθε
τετραγωνάκι, να έχουμε έναν και μόνο ρήτορα σε διαφορετικές φάσεις του
πολιτικού του βίου. Εξ αριστερών προς τα δεξιά, ο Κλέων στην πολιτική
εξέλιξή του. Ωστε να διαπιστώσουμε, ιδίοις όμμασι και ωσί, πόσο σταθερός
είναι στις απόψεις του. Βιντεάκια από το παρελθόν υπάρχουν πολλά. Ακόμα
κι αν οι ιθύνοντες της ΝΕΡΙΤ καταστρέψουν το αρχείο της ΕΡΤ για να
σβήσουν τα δυσάρεστα ίχνη του παρελθόντος, υπάρχει η ανεξάντλητη πηγή
του Διαδικτύου. Τώρα πια που ο κόσμος όλος χωράει σε ένα στικάκι, το
«ό,τι γράφει δεν ξεγράφει» των παλιών παραμυθιών αποκτά την πλήρη
σημασία του.
Ποιος ο Κλέων; Ο κ. Γεωργιάδης λ.χ., που με την
υπερέκθεσή του στην τηλεόραση έχει προσφέρει άφθονο υλικό στους
επιθεωρησιογράφους, αλλά και υπουργεία στον εαυτό του. Θα μπορούσαμε
λοιπόν να έχουμε στο ένα κουτάκι της οθόνης τον υπουργό Υγείας να ρωτάει
τον αδερφό του με φωνή οργισμένου τελάλη ενόσω πλασάρει δύσμοιρους
αρχαίους: «Εχουν σώας τας φρένας όσοι λένε ότι θα πάω στη Ν.Δ.; Εχουν
σώας τας φρένας;». Δίπλα ο ίδιος πολιτευτής όχι ως απλός βουλευτής της
Ν.Δ. αλλά ως ο κατεξοχήν τηλεοπτικός εκπρόσωπός της. Θα μπορούσαμε να
ανασύρουμε στιγμιότυπα από τη δράση άλλου θορυβοποιού, του κ. Πάγκαλου:
Σκηνή πρώτη, όταν ορκιζόταν ότι «θα φύγει αν γίνει αρχηγός του ΠΑΣΟΚ ο
Γιωργάκης». Σκηνή δεύτερη, ο κ. Πάγκαλος αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του
«Γιωργάκη». Θα μπορούσαμε να καδράρουμε τον κ. Σαμαρά δηλώνοντα «δεν θα
επιστρέψω στη Ν.Δ. ούτε ως αρχηγός» ή τον κ. Παπουτσή καταγγέλλοντα τη
δεξιά στροφή του ΠΑΣΟΚ λίγο πριν αναρριχηθεί επιδεξίως στη σοσιαλιστικού
προσήμου Παγκόσμια Τράπεζα. Κτλ. κτλ.
Ε και; Αυτό θα απαντούσαν
κυνικά οι προαναφερθέντες και οι συναθλητές τους στο αγώνισμα της
ανακολουθίας. Ε και; Ποιος νοιάζεται; Και φοβάμαι ότι το ίδιο «ε και;»,
αλλά της απογοήτευσης, λέμε πια όλο και περισσότεροι, βλέποντας πως οι
επαγγελματίες της εξουσίας έχουν εφεύρει αντισώματα όχι μόνο κατά της
ευθύνης, αλλά και κατά της μνήμης. Φοβάμαι επίσης πως οι μόνοι που
γελάνε όταν ακούνε πολιτικούς σε παλιές ηρωικές δηλώσεις τους που ο
χρόνος τις ξεμπρόστιασε είναι οι ίδιοι οι αποκαλυπτόμενοι. Γελάνε με την
επιτυχία τους να ξεγελούν τόσους και για τόσον καιρό. Με το δίκιο τους.
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου