...............................................................
Ντύλαν Τόμας
(1914-1953)
"ΣΑΝ ΕΡΘΕΙ Η ΝΥΧΤΑ..."
ποίημα του Ντύλαν Τόμας
(μτφ. Κώστας Κουτσουρέλης / facebook, 31.5.2021)
Πλάι στο σονέτο και τη σεστίνα, η βιλανέλα είναι μια από τις απαιτητικότερες μορφές της ευρωπαϊκής ποίησης. Στην τυπική της εκδοχή έχει 19 στίχους, σε έξι τρίστιχες στροφές και μια μονόστιχη, που σ' όλους τους ακούγονται δύο, οι ίδιες πάντα, ρίμες. Επιπλέον, ωσάν αυτή η δυσκολία να μην αρκούσε, υπάρχουν δύο επωδικοί στίχοι (ρεφραίν) που εναλλάσσονται στο πέρας κάθε στροφής.
Η βιλανέλα του Ντύλαν Τόμας που ακολουθεί, είναι ίσως το περιφημότερο, και σίγουρα το πιο ισχυρό, ποίημα του είδους στην αγγλόφωνη ποίηση:
ΣΑΝ ΕΡΘΕΙ Η ΝΥΧΤΑ μην της πεις «νύχτα, καλώς να ρθεις»,
πρέπει να καιν τα γηρατειά όταν πεθαίνει η μέρα·
με οργή, με λύσσα ξέσπασε στον δήμιο της αυγής.
Τον ζόφο δίκαιη πληρωμή κι αν βλέπουν οι ευφυείς
γιατί αστραπή τα λόγια τους δεν λάμψαν πέρα ώς πέρα,
σαν έρθει η νύχτα δεν θα πουν «νύχτα, καλώς να ρθεις».
Και οι αγαθοί που εξάγγελοι στάθηκαν μιας γιορτής,
το κύμα τα έργα τους τα ισχνά σαν τα ξερνάει στην ξέρα
με οργή, με λύσσα αυτοί ξεσπούν στον δήμιο της αυγής.
Κι οι άγριοι βάρδοι, οι κυνηγοί του ήλιου μεσουρανίς,
που αργά μάθαν πως θήρευαν μια αργόσυρτη εσπέρα,
σαν έρθει η νύχτα δεν θα πουν «νύχτα, καλώς να ρθεις».
Κι οι μελλοθάνατοι, οφθαλμοί μιας σπίθας τώρα αχνής,
που τ’ άστρα βλέπουν να γελούν κι ας σβήνουν στον αιθέρα,
με οργή, με λύσσα αυτοί ξεσπούν στον δήμιο της αυγής.
Κι εσύ ‒σου δέομαι‒ που τραβάς σ’ ύψη πικρά να βγεις,
κατάρα δώσ’ μου, δώσ’ μου ευχή το δάκρυ σου, πατέρα.
Σαν έρθει η νύχτα μην της πεις «νύχτα, καλώς να ρθεις».
Με οργή, με λύσσα ξέσπασε στον δήμιο της αυγής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου