..............................................................
Ιάκωβος Πολυλάς (1825 – 1896)
Ιάκωβος Πολυλάς (1825 – 1896)
·
Από το διήγημα του Ιάκωβου Πολυλά
«Ένα μικρό λάθος» (εκδ. Δημοσιογραφικός
Οργανισμός Λαμπράκη Α.Ε., 2011)
…Πνεύμα ανθρώπινο δεν θα ήταν ικανό να
ξανοίξη, και πολύ ολιγότερο να εννοήση τι
συνέβαινε από εκείνην τη στιγμήν μέσα εις την ψυχήν της Μαρίας·
χωρίς να ηξεύρη πού ευρίσκεται, χωρίς
να δύναται να προσηλώση το πνεύμα της εις τα ερχόμενα ή να το στρέψη εις τα
περασμένα, ερίχθη όπως ήταν εις το κρεβάτι, και την έπιασε λυγκειό* ως να
εψυχομαχούσε, αλλά το έπνιγε με το προσκέφαλο μην την ακούση ο άνδρας της και
την αναισχυντήση** πάλιν. Ύστερ’ από κάμποσην ώραν, λάλημα πετεινού, αποκορώθη***
και επέρασε αμέσως εις τον μυστηριώδη κόσμον της φαντασίας· η Μαρία έβλεπε
συχνά ονείρατα, πάντοτε φαιδρά και ξάστερα, και πολλές φορές ξυπνώντας έλεγε
ότι δεν εγνώρισεν ώραν καλήν μέσα εις τον ύπνον της. Θαυμαστή οικονομία της
φύσεως, ευλογημένο δώρον της θείας ευσπλαχνίας!
***
Ευρίσκετο εις ένα μέρος γνωστό της και
αγαπημένο από τα μικρά της χρόνια· πλαγιά μεγάλη
εγλυκοκατέβαινε από την κορυφήν του βουνού έως τον άμμον, εις το ακρογιάλι, το
επάνω της μέρος έως την μέσην με μεγαλόδενδρον φουντωτόν ελαιώνα, και από τη
ζώνην έως κάτω αμπελόφυτο πλάγι· αντίκρυ θάλασσα απέραντη σμίγει μόνον με τον
ουρανόν· οι χωρικοί την ονομάζουν αγριοπέλαγο, ότι αυτή τες περισσότερες φορές
είναι αφρισμένη και φαίνεται πως τελείως απομονώνει την νήσον μας από τον έξω
κόσμον, ενώ η άλλη θάλασσα, ο κόλπος οπού βρέχει το ανατολικό πλευρό της νήσου
και την αντίκρυ ήπειρον, ομοιάζει τες περισσότερες φορές ήσυχη λίμνη.
Η τοποθεσία είναι μαγευτική – εκεί από ένα
μέρος η βαθιά πρασινάδα των ελαιοδένδρων και η τρυφερότερη των αμπέλων, και από
το άλλο η καταγάλαζη επιφάνεια της θαλάσσης – αλλά για τη Μαρίαν προπάντων η
οικουμένη δεν είχε τόπον να την ευχαριστήση περισσότερο· εκείνη η πλάσις, με
όλην της τη φυσιογνωμίαν, εις την στερεάν και εις το πέλαγο, έκαναν μέσα εις
την ψυχήν της ένα με τα αθωότερα και φαιδρότερα αισθήματα της παιδικής και
νεανικής ηλικίας της· καθώς συμβαίνει όταν παίζεται μουσική οπού πρωτακούσαμεν
εις την νεότητά μας· ο ήχος της μας συγκινεί, μας μαγεύει, και απορούμεν πώς
εκείνος ο ρυθμός δεν προξενεί εις τους νέους ό,τι εμείς αισθανόμεθα – διότι
εκείνη η μουσική, αν και ακούονται άλλες μελωδικότερες, έγινε από πολύν καιρόν
του εαυτού μας, είναι ο μακρινός, γλυκύς άμα και λυπητερός αντίλαλος των
ευτυχισμένων ημερών μας· παρομοίαν μουσικήν έχει μία γνωστή μας φυσική
τοποθεσία· ένας ξερός βράχος, οπού εφύτρωσε κ’ εμεγάλωσε μοναχικό κυπαρίσσι,
έχει την αγάπην μας όσο δεν την έχει κάθε άλλο ωραιότερο θέαμα· φαίνεται ότι
εκείνοι οι χαρακτήρες φυλάγουν, μέσα εις την φαντασίαν και εις την καρδίαν μας,
την ποθητήν αλησμόνητον εικόνα της ζωής μας, όπως ήταν, πριν τα πάθη και τα
παθήματα της αφαιρέσουν την φυσικήν αθωότητα και τη γαλήνην…
*Λυγκειό και λυγκιό: λόξυγκας
**Αναισχυντήση: η
λέξη ευρίσκεται με αυτήν την έννοιαν (ονειδίζω) εις τα μεσαιωνικά μας ποιήματα·
σώζεται εις την εξοχήν Κερκύρας με την αλλοιωμένην μορφήν ανασκυντάω.
***Αποκορώθη: βυθίστηκε
σε ύπνο βαθύ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου