"Υπάρχει ελπίδα για τη γερμανική Αριστερά;" γράφει η Κορίνα Βασιλοπούλου ("Εφημερίδα των Συντακτών", 20.02.25)

 ..............................................................

Υπάρχει ελπίδα για τη γερμανική Αριστερά;

γράφει η Κορίνα Βασιλοπούλου  ("Εφημερίδα των Συντακτών", 20.02.25) 

Τρεις μέρες πριν από τις πρόωρες γενικές εκλογές της Γερμανίας, οι τρεις πρώτες θέσεις θεωρούνται σίγουρες -πρώτη η συμμαχία CDU/CSU, δεύτερο το ακροδεξιό AfD και τρίτο το σοσιαλδημοκρατικό SPD- αλλά τα μικρά κόμματα και ειδικά τα αριστερά θα «κονταροχτυπηθούν» ● Θα μπει στη Βουλή η Συμμαχία Σάρα Βάγκενκνεχτ; Θα ανακάμψει το Die Linke;

Και όμως, εκεί που όλα έμοιαζαν απαισιόδοξα και προδιαγεγραμμένα, οι πρόωρες γενικές εκλογές στη Γερμανία αποκτούν μεγαλύτερο ενδιαφέρον όσο πλησιάζει η μέρα της κάλπης, Κυριακή 23 Φεβρουαρίου. Και όχι, αυτό δεν αφορά την κατάταξη των τριών μεγαλύτερων κομμάτων. Ανευ συγκλονιστικού απροόπτου η Ενωση Χριστιανοδημοκρατών/Χριστιανοκοινωνιστών (CDU/CSU) θα είναι πρώτη με διαφορά, η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) δεύτερη και τρίτο το σοσιαλδημοκρατικό SPD του απερχόμενου καγκελάριου Ολαφ Σολτς.

Το σασπένς αφορά τα μικρότερα κόμματα και δη αυτά της Αριστεράς: το αν η νεοσύστατη Συμμαχία Σάρα Βάγκενκνεχτ (BSW) θα καταφέρει να μπει στη Βουλή. Και κυρίως αν η Die Linke, το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς, θα καταφέρει να πραγματοποιήσει αν όχι μια «ολική», τουλάχιστον μια καλή επαναφορά.

Οι δημοσκοπήσεις του τελευταίου διαστήματος είναι ενθαρρυντικές. Η Die Linke συγκεντρώνει 6-7% στην πρόθεση ψήφου, πάνω από το 5% που είναι το όριο εισόδου στη Βουλή. Στο κόμμα έχουν εγγραφεί χιλιάδες νέα μέλη. Σύμφωνα με το Der Spiegel, σήμερα αριθμεί 81.000 μέλη, περισσότερα από τα 78.000 που είχε την εποχή της ακμής του το 2009. Οσο για τη βασική υποψήφιά του, τη Χάιντι Ράιχινεκ, έχει προσελκύσει την προσοχή ψηφοφόρων, πολιτικών αναλυτών και ΜΜΕ με τον αιχμηρό δημόσιο λόγο της και την έντονη παρουσία της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Η Ράιχινεκ είναι μόλις 36 χρόνων, εμφανίσιμη, με ευφράδεια λόγου και με πολλά τατουάζ –το τελευταίο είναι μάλλον ασυνήθιστο για πολιτικό της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Αρχικά μέλος της νεολαίας της Die Linke, ανελίχθηκε γρήγορα στην κομματική ιεραρχία, εξελέγη αρχικά στην τοπική Βουλή της Κάτω Σαξονίας, ενώ το 2021 έκανε το ντεμπούτο της στην Ομοσπονδιακή Βουλή, την Μπούντεσταγκ.

Εκείνη ήταν μια αποφράδα χρονιά για το κόμμα της γερμανικής ριζοσπαστικής Αριστεράς. Εχοντας χάσει σχεδόν τη μισή της δύναμη σε σχέση με το 2017, έλαβε μόλις 4,9% και κανονικά θα έμενε εκτός Βουλής. Επειδή όμως σε ορισμένα κρατίδια έλαβε πάνω από το όριο, όπως σε αυτό της Κάτω Σαξονίας, κατόρθωσε τελικά να έχει κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Η Χάιντι Ράιχινεκ έγινε επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας και κατάφερε να δώσει ορατότητα σε ένα κόμμα που σπαρασσόταν άγρια από εσωτερικές έριδες, αλλά και από την αδυναμία του να εκφέρει ενιαίο λόγο σε ορισμένα καίρια ζητήματα.

«Παρ' όλες τις πολιτικές μας διαφορές, δεν θα φανταζόμουν ποτέ ότι το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα -το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα!- θα έσπαγε το ταμπού και θα έκανε συμφωνίες με την Ακρα Δεξιά. Γίνατε συνένοχος και αλλάξατε την πορεία της χώρας προς το χειρότερο» είπε στην κοινοβουλευτική της ομιλία που κέρδισε τις εντυπώσεις στις 31 Ιανουαρίου, αφότου ο δεξιός υποψήφιος Φρίντριχ Μερτς πέτυχε να υπερψηφιστεί στη Βουλή μια συμβολική πρόταση για αυστηροποίηση του μεταναστευτικού με τις ψήφους του AfD.

Aκριβώς αυτή η παραβίαση ενός μέχρι πρότινος ιερού ταμπού στην πολιτική σκηνή της μεταπολεμικής Γερμανίας έχει θορυβήσει εκατομμύρια Γερμανούς, οι οποίοι κάθε Σάββατο εδώ και εβδομάδες πραγματοποιούν μεγάλες αντιφασιστικές διαδηλώσεις σε πολλές πόλεις. Αυτή η ενδυνάμωση του αντιφασιστικού κινήματος εξηγεί σε σημαντικό βαθμό τη δημοσκοπική άνοδο της Die Linke. To ίδιο φυσικά και η δημοφιλία της υποψήφιάς της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ειδικά στο TikTok όπου η Χάιντι Ράιχινεκ έχει εξελιχθεί σε ένα είδος πολιτικής «ινφλουένσερ» με πάνω από 500.000 ακόλουθους, πολύ περισσότερους από τον Φρίντριχ Μερτς και τον Ολαφ Σολτς. Μιλά για την παιδική φτώχεια, τα ακριβά ενοίκια και την επιστροφή της Ακροδεξιάς κερδίζοντας από θετικά έως διθυραμβικά σχόλια.

«Οι πολιτικοί έχουν ψηφοφόρους. Η Ράιχινεκ έχει φανς» έγραψε πρόσφατα η Suddeutsche Zeitung. Θα μεταφραστούν όμως οι «φανς» και σε ψήφους; Το ερώτημα θα απαντηθεί το βράδυ της Κυριακής. Σε κάθε περίπτωση η γερμανική Αριστερά ύστερα από μια πενταετία βαθιάς κρίσης δείχνει να ανακτά, αν μη τι άλλο, την ελπίδα.