"Απέναντι στην κυριαρχία Μητσοτάκη ποιος;" γράφει ο Χρήστος Λάσκος ("Εφημερίδα των Συντακτών", 13.2.2024)

 ...............................................................

Απέναντι στην κυριαρχία Μητσοτάκη ποιος;

γράφει ο Χρήστος Λάσκος ("Εφημερίδα των Συντακτών", 13.2.2024)

Είναι γνωστό πως ο τίτλος αφορά το ερώτημα που τέθηκε για την πολυσυζητημένη σημερινή εκδήλωση της «Εφ.Συν.».

Νομίζω, για να το πω αμέσως, πως δεν χρειαζόταν ολόκληρη εκδήλωση και τόση φασαρία για να απαντηθεί το συγκεκριμένο ερώτημα. Η απάντηση είναι προφανής. Κανείς από αυτούς που συμμετέχουν πρωταγωνιστικά δεν θα μπορούσε να είναι αυτός ο «ποιος». Οι συγκεκριμένοι πολιτικοί χώροι δοκιμάστηκαν ως προς αυτό και γίναν κονιορτός.

Το πράγμα μάλιστα αποκτά γκροτέσκα χαρακτηριστικά, αν σκεφτούμε πόσο υποτιμήθηκε ο Μητσοτάκης -ο ελάχιστος κατά τον Τσίπρα- από όλες τις παραλλαγές της «κυβερνώσας» εδώ και σχεδόν μια δεκαετία. Το γεγονός πως ο ελάχιστος είναι που τους συνέτριψε θα έπρεπε λίγο έστω να μετατοπίσει τον προβληματισμό από τα συνήθη.

Με πρώτο απ’ όλα την πρόσληψη της κατάστασης. Μια κατακτημένη για την Αριστερά ιδέα είναι πως δεν είναι τα πρόσωπα -πόσο μάλλον όταν είναι και «ελάχιστα»- που διαμορφώνουν τις μεγάλες επιλογές, τις μεγάλες καμπές, τις μεγάλες πολιτικές νίκες και ήττες. Αυτό που έχει σημασία -και μετά αρχίζει ο ρόλος των προσώπων- είναι οι τάξεις, τα κοινωνικά-συλλογικά υποκείμενα, τα κινήματα και η αντίδραση σ’ αυτά. Αυτό αφορά όλες τις κλίμακες της πολιτικής τελικά. Από τις μικρές, όπως μια εκλογική αναμέτρηση, μέχρι τις μεγάλες, όπως οι κοινωνικοί μετασχηματισμοί.

Η επιμονή στα πρόσωπα είναι νομίζω ακραίος πολιτικισμός. Λίγο να σκεφτεί κάποιος το κατανοεί. Αν ήταν ο Μητσοτάκης το θέμα δεν θα επρόκειτο για big deal, που θα ‘λεγε και ο Γκρίνμπεργκ. Σιγά τα αυγά, σιγά τον πολυέλαιο, σπουδαία τα λάχανα, όπως εξηγεί την έκφραση το αγγλοελληνικό λεξικό. Θα βρίσκαμε και εμείς τον «ποιον» -αρσενικό, απ’ ό,τι φαίνεται από τον τίτλο της εκδήλωσης- και το πρόβλημα ως προς τα βασικά θα είχε λυθεί.

Ελα όμως που έχουμε να κάνουμε με ισχυρότατες, διαχρονικά δοκιμασμένες, κοινωνικές συμμαχίες, που κάνουν την καπιταλιστική κυριαρχία να δείχνει ακλόνητη! Σύμπας ο λαός της ιδιοκτησίας, με μεγάλη αυτοπεποίθηση, είναι που νικάει. Ο Μητσοτάκης είναι κάτι σαν την αποτελεσματικότερη μασκότ που διαθέτει το σύστημα για να κάνει τη δουλειά του -υπεραπλουστεύω για να γίνει φανερή, μέσα στις λίγες λέξεις που διαθέτω, η «ουσία» του πράγματος.

Ο τρόπος επομένως που γίνεται αντιληπτό το πράγμα δεν είναι νομίζω ο κατάλληλος. Το ερώτημα που τίθεται είναι αδύνατον να απαντηθεί.

Επιπλέον αυτοί που συζητούν το ερώτημα προφανώς βλέπουν τον εαυτό τους στη θέση του ποιανού. Ενδιαφέρονται συνεπώς σε μεγάλο βαθμό να ενδυναμώσουν τη θέση τους στην κούρσα.

Κάνω μια πρόγνωση: όσο το θέμα τίθεται τοιουτοτρόπως δεν υπάρχει περίπτωση επιλογής του σωστού χαλίφη. Κανείς από όσους διερευνούν το ερώτημα δεν θα αποδειχτεί η απάντηση. Για τον Τεμπονέρα, δε, τίθεται και το ζήτημα πως ο πρόεδρός του είναι σίγουρος ότι αυτός θα νικήσει τον Μητσοτάκη.

Ας ξαναγυρίσω όμως στο ουσιώδες. Το ίδιο το ερώτημα είναι λάθος αν ανήκεις στην Αριστερά. Από την άλλη, είναι το μόνο δυνατό ερώτημα αν το μέλημά σου είναι το «Κέντρο». Το οποίο, όπως σωστά το έθεσε ο γνωστός λαϊκός δεξιός Νικήτας Κακλαμάνης, δεν είναι ιδεολογία, αλλά επάγγελμα.

Το γεγονός πως η πρωτοβουλία εμπλέκει κυρίως επαγγελματίες πολιτικούς εξηγεί σε σημαντικό βαθμό την κατεύθυνση της αναζήτησης.

Θυμάμαι πόσες φορές ο Τσακαλώτος, στα «παλιά καλά χρόνια» επέμενε πως δεν έπρεπε να αναφερόμαστε σε Κεντροαριστερά όταν μιλάμε έστω και για τη δεξιά σοσιαλδημοκρατία. Η τελευταία ήταν μια παράταξη με απεύθυνση στην εργατική τάξη, η Κεντροαριστερά δεν είναι παρά θατσερισμός με παντελόνια (sic), για να θυμηθούμε και τον γίγαντα Μπλερ. Αλλαξε μάλλον άποψη κι αυτός και αναζητάει «προοδευτικές» λύσεις.

Συχνά λέγεται πως αυτό που απαιτείται είναι ένα νέο Επινέ. Κούνια που μας κούναγε! Το Επινέ, η ενωτική δημιουργία του νέου Σοσιαλιστικού Κόμματος στη Γαλλία στα ‘70s, αφορούσε πολιτικές πρωτοβουλίες που για τους σημερινούς διοργανωτές θα θεωρούνταν ακροαριστερή παράκρουση.

Από αυτήν την άποψη η «Αριστερά της Αριστεράς» στην Ελλάδα βρίσκεται κοντύτερα σε ένα τέτοιο πρόταγμα. Αρκεί να το καταλάβει γρήγορα. Και έχει αργήσει πολύ. Μια ενωτική παρουσία στις ευρωεκλογές θα μπορούσε να είναι το πρώτο βήμα. Αν η συζήτηση πάει στην ουσία, είμαι βέβαιος πως η κοινή πορεία είναι απολύτως εφικτή.

Το ΚΚΕ είναι σε τέτοιο βαθμό σταθεροποιητική του συστήματος δύναμη που δεν μπορεί, δυστυχώς για τον κόσμο που το ακολουθεί, να είναι μέρος μιας τέτοιας πρώτης ανασύνθεσης. Οι μη επαγγελματίες στις παρυφές της Νέας Αριστεράς θα μπορούσε να είναι.

Κυρίως όμως αφορά τον πολύ, πάρα πολύ αριστερό κόσμο, που από το ’15 και έπειτα αποσύρθηκε στην αποχή -και όχι μόνο την εκλογική. Θα επανέλθω.