Κυριακή 28 Ιανουαρίου 2024

"Από τη λαιμητόμο στο άζωτο" έγραψε ο Ηλίας Μαγκλίνης ("Καθημερινή, 27.1.2024)

 ..............................................................



Από τη λαιμητόμο στο άζωτο





έγραψε ο Ηλίας Μαγκλίνης ("Καθημερινή, 27.1.2024)



Είναι τρομακτικό όταν το κράτος σκοτώνει. Όταν ένα κράτος προβλέπει στο σύνταγμά του τον θεσμοθετημένο φόνο ενός παραβάτη. Η ψυχρή, ιατρική και τεχνοκρατική εκτέλεση, το όλο τελετουργικό που υποτίθεται ότι αποτελεί «φροντίδα» προς τον θανατοποινίτη, όλα είναι ιδιαζόντως τρομακτικά.

Μιλάμε –και δικαίως– για τη βαρβαρότητα κρατών όπως η Σαουδική Αραβία, το Ιράν ή η Βόρειος Κορέα, αλλά κάθε φορά που εκτελείται ένας άνθρωπος στις Ηνωμένες Πολιτείες, την κατεξοχήν χώρα του δυτικού κόσμου, το σοκ εντείνεται.

Προχθές εκτελέστηκε στην Αλαμπάμα ο Κένεθ Γιουτζίν Σμιθ, για πρώτη φορά με τη χρήση αερίου αζώτου. Οι πρώτες μαρτυρίες λένε πως ο Σμιθ ξεψυχούσε επί είκοσι ολόκληρα λεπτά και ότι το σώμα του «σπαρταρούσε».

Υποτίθεται ότι ως μέθοδοι οι εκτελέσεις που γίνονται στην Αμερική διακρίνονται για τον «ανθρωπισμό» τους. Δηλαδή, είναι ανώδυνες. Η Δύση είχε από την εποχή της Γαλλικής Επανάστασης μανία με τις «ανθρωπιστικές» εκτελέσεις. Ως τέτοια μέθοδος λανσαρίστηκε η λαιμητόμος στη Γαλλία το 1792. Ο δρ Γκιγιοτέν εισηγήθηκε τη χρήση της επειδή εξασφάλιζε τον ακαριαίο θάνατο. Ετσι, η γκιλοτίνα, βελτιωμένη εκδοχή της μεσαιωνικής «κόρης του Χάλιφαξ» (όπου το λεπίδι δεν ήταν λοξό αλλά οριζόντιο), τέθηκε σε λειτουργία πάνω σε κάτι ανυποψίαστα πρόβατα και ακολούθως σ’ ένα ληστή του κοινού ποινικού δικαίου. Τη συνέχεια την ξέρουμε: το 1793-94, την περίοδο της λεγόμενης Τρομοκρατίας, η γκιλοτίνα έκανε υπερωρίες στο Παρίσι…

Υπάρχουν, ωστόσο, καταγεγραμμένες μαρτυρίες του πλήθους από εκείνη την εποχή, ότι οι αποκομμένες κεφαλές έκαναν… γκριμάτσες μέσα στον ματωμένο ντορβά. Ή πως όταν ο διαβόητος δήμιος της Επανάστασης Σανσόν χαστούκισε το κεφάλι της Σαρλότ Κορντέ, της ηρωικής δολοφόνου του χυδαίου Μαρά, η κεφαλή μόρφασε.

Τέτοιες μαρτυρίες ώθησαν τον 19ο αιώνα έναν Γάλλο γιατρό ονόματι Ντεσέν να προβεί σε πειράματα. Με την άδεια της αστυνομίας άρχισε να παρευρίσκεται σε εκτελέσεις με γκιλοτίνα. Ο Γάλλος γιατρός είχε στην κατοχή του δημοσιευμένη επιστολή σε παριζιάνικη εφημερίδα, όπου αναφερόταν πως τα θύματα της γκιλοτίνας το 1794 δεν πέθαιναν ακαριαία. Η φήμη αυτή είχε σοκάρει ακόμα και τον δρα Γκιγιοτέν. Ο καλός γιατρός αφιέρωσε την υπόλοιπη ζωή του στον αγώνα υπέρ της κατάργησης της θανατικής ποινής χωρίς επιτυχία. Προσπάθησε επιπλέον να αλλάξει το όνομά του που είχε πάρει ο μηχανισμός τον οποίο ο ίδιος εισηγήθηκε (Γκιγιοτέν – γκιλοτίνα), επίσης χωρίς επιτυχία.

Τα πειράματα του άλλου γιατρού, του Ντεσέν, πραγματοποιήθηκαν πάντως. Περιμένοντας να ολοκληρωθεί η συνοπτική διαδικασία της καρατόμησης, αμέσως μετά απευθυνόταν στα κομμένα κεφάλια, φρέσκα ακόμη από το λεπίδι. Στα αρχεία του βρίσκονται καταγεγραμμένες δύο περιπτώσεις όπου η κομμένη κεφαλή ανοίγει τα μάτια της μετά το βροντερό κάλεσμα του γιατρού, αλλά, αλίμονο, τα ξανακλείνει πολύ γρήγορα. Δεν υπήρχε, φυσικά, πιθανότητα να λάβει λεκτική απόκριση, διότι η λεπίδα είχε σακατέψει τις φωνητικές χορδές. (Ενας σύγχρονος γιατρός, ωστόσο, θα επιβεβαιώσει ότι αποκεφαλισμός σημαίνει ακαριαίο θάνατο…)

Μακάβριες ιστορίες· όχι περισσότερο, όμως, από αυτό που γίνεται στην Αμερική το 2024…

Δεν υπάρχουν σχόλια: