Κυριακή 22 Οκτωβρίου 2023

"Αναφορά από μια πολιορκημένη πόλη" : Ο ποιητής και φίλος στο fb Θωμάς Τσαλαπάτης μεταφράζει ποίηση Ζμπίγκνιεφ Χέρμπερτ (1924-1998) (facebook, 22.10.2023)

 .............................................................




           
Ζμπίγκνιεφ Χέρμπερτ (1924-1998)



                

Αυτή την Κυριακή αντί για άρθρο στην Εποχή μετέφρασα αυτό το ποίημα του Ζμπίγκνιεφ Χέρμπερτ. Γραμμένο το 1982 μιλάει για μια άλλη πολιορκία. Στην πραγματικότητα όμως πιστεύω πως αυτό είναι και το νόημα του ποιήματος. Το συνεχές των πολιορκημένων, το συνεχές των εγκλημάτων από την μια ημερομηνία στην άλλη. Και γίνεται έτσι ένα ποίημα και για την πολιορκία που βλέπουμε να σκληραίνει μπροστά στα μάτια μας. Τις τελευταίες μέρες, τα τελευταία χρόνια, τις τελευταίες δεκαετίες:



Αναφορά από μια πολιορκημένη πόλη


Πολύ γέρος για να κουβαλήσω όπλα και να πολεμήσω όπως οι άλλοι -


Μου δόθηκε ευσπλαχνικώς ο υποστηρικτικός ρόλος του χρονικογράφου
Καταγράφω - χωρίς να ξέρω για ποιόν - την ιστορία μιας πολιορκίας


Πρέπει να είμαι ακριβής αλλά δεν γνωρίζω πότε ξεκίνησε η πολιορκία
δυο αιώνες πριν τον Δεκέμβρη τον Σεπτέμβρη το ξημέρωμα εχθές
όλοι εδώ υποφέρουμε από την απώλεια της αίσθησης του χρόνου


μας έμεινε μόνο ο τόπος και το δέσιμο αυτό με τον τόπο
διοικούμε ερείπια ναών φαντάσματα κήπων και σπίτια
αν χάσουμε τα ερείπια μας δεν θα έχουμε πια τίποτα


Γράφω όσο καλύτερα μπορώ στον ρυθμό αυτών των ατελείωτων εβδομάδων
Δευτέρα: τα μαγαζιά άδειασαν ένας ποντικός λειτουργεί τώρα ως νόμισμά μας
Τρίτη: ο δήμαρχος δολοφονήθηκε από αγνώστους εκτελεστές
Τετάρτη: κουβέντες για κατάπαυση του πυρός ο εχθρός απέκλεισε τους απεσταλμένους μας


δεν ξέρουμε που βρίσκονται δηλαδή που εκτελέστηκαν
Πέμπτη: μετά από μια θυελλώδη συνάντηση η πλειοψηφία απέρριψε
το αίτημα των τοπικών εμπόρων για μια παράδοση άνευ όρων
Παρασκευή: πανώλη ξέσπασε Σάββατο: ο Ν. Ν. ένας ένθερμος μαχητής
αυτοκτόνησε Κυριακή: Καθόλου νερό αποκρούσαμε μια επίθεση
στην δυτική πύλη αυτή που ονομάζουν Πύλη της δέσμευσης


Ξέρω πως όλα αυτά είναι μονότονα και δεν θα συγκινήσουνε κανέναν


Αποφεύγω να σχολιάζω συναισθηματικά είμαι συγκρατημένος και περιορίζομαι στα γεγονότα
γιατί όπως φαίνεται μόνο τα γεγονότα έχουν αξία στις ξένες αγορές
αλλά με ένα είδος περηφάνιας ανυπομονώ να μεταδώσω τις ειδήσεις στον κόσμο
σχετικά με τη νέα ράτσα παιδιών που μεγαλώσαμε το χρωστάμε στον πόλεμο
στα παιδιά μας δεν αρέσουν τα παραμύθια διασκεδάζουν σκοτώνοντας περπατώντας κοιμώμενα ονειρεύονται σούπες από ψωμί και κόκκαλο όπως οι σκύλοι και οι γάτες
το βράδυ μου αρέσει να περιπλανιέμαι στα όρια της πόλης
περπατώντας παράλληλα στα σύνορα της αβέβαιης ελευθερίας μας
Κοιτάζω από ψηλά την πομπή των στρατιωτών τα φώτα τους
Ακούω τον ήχο των τυμπάνων τα ουρλιαχτά των βαρβάρων
το γιατί η πόλη αυτή υπερασπίζεται ακόμη τον εαυτό της με ξεπερνά


η πολιορκία διαρκεί πολύ, τόσο που οι εχθροί μας πρέπει να εναλλάσσονται
δεν έχουν τίποτα κοινό πέρα από την κοινή τους επιθυμία για την καταστροφής μας
Γότθοι, Τάταροι, Σουηδοί, άνθρωποι του Καίσαρα τάξεις της Μεταμόρφωσης
ποιος μπορεί να τους μετρήσει
τα λάβαρά τους αλλάζουν χρώμα σαν ένα δάσος μπροστά από τον ορίζοντα
ένα απαλό κίτρινο των πουλιών την άνοιξη μέχρι ένα πράσινο μπροστά από το μαύρο του χειμώνα


πιο αργά τη νύχτα απελευθερωμένος από τα γεγονότα μπορώ να στοχαστώ
τα μακρινά αρχαία ερωτήματα όπως για παράδειγμα για τους συμμάχους μας πέρα από τη θάλασσα το γνωρίζω πως νοιώθουν ειλικρινή συμπόνοια
στέλνουν σακιά με αλεύρι ενθαρρύνσεις λαρδί και καλές συμβουλές
δεν γνωρίζουν καν πως ήταν οι γονείς τους είναι αυτοί που μας προδώσανε
αυτοί που ήταν σύμμαχοί μας από την εποχή της δεύτερης Αποκάλυψης
οι απόγονοι είναι αθώοι τους αξίζει η ευγνωμοσύνη γι’ αυτό είμαστε ευγνώμονες


δεν έχουν ζήσει μια πολιορκία που κρατά όσο η αιωνιότητα
αυτοί που τους αγγίζει η ατυχία είναι πάντοτε μόνοι
υπερασπιστές του Δαλάι Λάμα των Κούρδων και των Αφγανών


τώρα καθώς γράφω αυτές τις γραμμές αυτοί που ευνοούν τον κατευνασμό
έχουν αποκτήσει πλεονέκτημα έναντι του κόμματος των πιστών
μια συνηθισμένη εναλλαγή διάθεσης τα διακυβεύματα ζυγίζονται ακόμα


τα νεκροταφεία μεγαλώνουν ο αριθμός των αμυνομένων συρρικνώνεται
αλλά η άμυνα συνεχίζεται και θα συνεχίζει μέχρι το τέλος


και ακόμα και αν η πόλη αλωθεί και μόνο ένας επιβιώσει
θα κουβαλήσει την πόλη μέσα του στα μονοπάτια της εξορίας
αυτός θα είναι η πόλη
κοιτούμε το πρόσωπο της πείνας το πρόσωπο της φωτιάς το πρόσωπο του θανάτου
το χειρότερο απ όλα- το πρόσωπο της προδοσίας


και μόνο τα όνειρά μας δεν έχουν εξευτελιστεί









Μετάφραση: Θωμάς Τσαλαπάτης

Δεν υπάρχουν σχόλια: