[Αριστεροί "πολιτικοί"] έγραψε ο Χρήστος Λάσκος ("Εφημερίδα των Συντακτών", 26.11.2025)

..............................................................

                 Αριστεροί "πολιτικοί"

έγραψε ο Χρήστος Λάσκος ("Εφημερίδα των Συντακτών", 26.11.2025)

Ερέθισμα για το σχόλιο που ακολουθεί είναι μια πρόσφατη έρευνα, η οποία μεταξύ άλλων διερευνούσε και την ταξική θέση των βουλευτών μας. Ο ορισμός ελέγχεται στο μέτρο που η έννοια της κοινωνικής τάξης έχει πολλές διαστάσεις οι οποίες είναι μη μετρήσιμες. Το εισόδημα, που συχνά χρησιμοποιείται, είναι μία μόνο από αυτές. Σημαντική, ωστόσο. Από αυτήν την άποψη ακόμα και έτσι «μετρημένη» η ταξική ένταξη κάτι ουσιαστικό μάς λέει.

Δεν μπορεί λοιπόν παρά να εντυπωσιάζει το γεγονός πως η έρευνα κατατάσσει την πολύ μεγάλη πλειονότητα των αριστερών βουλευτών στην ανώτερη τάξη. Στην περίπτωση της Νέας Αριστεράς μάλιστα το ποσοστό είναι 100%! Στον ΣΥΡΙΖΑ το 83% ανήκουν στην ανώτερη τάξη. Ακόμη και στο ΚΚΕ, στην κοινοβουλευτική ομάδα του οποίου υπάρχουν και μέλη της εργατικής τάξης, και πάλι η ανώτερη τάξη εκπροσωπείται με το εντυπωσιακό 60%.

Προφανώς κάτι δεν πάει καθόλου καλά εδώ.

Συχνά λέγεται πως αυτό είναι εύλογο. Η πολιτισμική διαφοροποίηση κάνει τους «ανώτερους» ταξικά ανώτερους σε όλα - και στη δυνατότητα «να κάνουν πολιτική». Μόνο που για το μεγαλύτερο κομμάτι της ιστορίας της διεθνούς Αριστεράς τα πράγματα δεν ήταν έτσι. Η κοινοβουλευτική ομάδα του Γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος στις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα ήταν πλειοψηφικά εργατική. Δεν είναι τυχαίο ότι ο πρώτος Γερμανός σοσιαλδημοκράτης πρόεδρος, ο Εμπερτ, ήταν σαγματοποιός, έφτιαχνε δηλαδή σαμάρια. Πράγμα που κάθε άλλο παρά εξαίρεση ήταν.

Για τη μεγαλύτερη διάρκεια του προηγούμενου αιώνα τα εργατικά κόμματα -όλων των ειδών- ήταν… εργατικά στη σύνθεσή τους, εργατικά στο κοινοβούλιο και εργατικά στην κομματική δομή, που ήταν και το σημαντικότερο.

Οπως επίσης υπήρχε ειδική μέριμνα για να εκπαιδεύονται οργανικοί διανοούμενοι. Οι οποίοι να προέρχονται από την τάξη και να είναι μέρος της τάξης.

Πράγμα που επέτρεπε στα εργατικά κόμματα να είναι πραγματικές αντι-κοινωνίες, συλλογικοί διανοούμενοι προσδεμένοι στην εργατική τάξη. Πλήθος τα παραδείγματα, από το SPD έως το PCI ή το Γαλλικό Κ.Κ.

Η σημερινή συνθήκη αποτελεί κολοσσιαία στρέβλωση. Κι ας μην επικαλεστεί κανείς το επιχείρημα πως υπήρξαν σημαντικοί άνθρωποι της Αριστεράς που ήταν «πλούσιοι» - είναι άσχετο. Δεν μιλάω γι’ αυτό.

Μιλάω για την κατάσταση όπου έως και το 100% των βουλευτών ενός αριστερού κόμματος είναι ταξικά «ανώτεροι». Γιατί, αν είναι έτσι, πρόκειται εκ των πραγμάτων για αστούς χομπίστες. Οι οποίοι αδυνατούν να «εκπροσωπήσουν» τους φτωχούς στο μέτρο που δεν έχουν βιωματική σχέση μαζί τους. Γι’ αυτό κιόλας μιλούν για «εκπροσώπηση». Τη στιγμή που το ζήτημα είναι η παρουσία της εργατικής τάξης στο πολιτικό πεδίο, αυτοί την «εκπροσωπούν». Σαν να τους έδωσε αυτή εξουσιοδότηση να δρουν στη θέση της.

Εξ ου και η προτροπή στους εαυτούς τους «να γίνουμε η φωνή όσων δεν έχουν φωνή». Εκφραση προσβλητική για τις κατώτερες τάξεις, οι οποίες θα ήταν καλό να αποκτήσουν οι ίδιες φωνή στη δημόσια σφαίρα παρά να την παραχωρήσουν σε «ανώτερους».

Είναι γι’ αυτό που οι «εκπρόσωποι» των φτωχών έχουν μεγάλη άνεση να αυτοσυστήνονται ως «πολιτικοί». Πολιτικοί στο επάγγελμα, δηλαδή. Σε απόσταση από τους επαγγελματίες επαναστάτες βέβαια που ψωμολυσσούσαν, όταν δεν ήταν σε φυλακές ή εξορίες.

Ας μην το δραματοποιήσουμε, όμως.

Συνέπεια της επαγγελματοποίησης της πολιτικής είναι η πλήρης αντικατάσταση του «εμείς» από το «εγώ». Χαρακτηριστική εδώ είναι η ενημέρωση που μας έκανε ο κ. Τσίπρας ότι στην περίπτωση του δημοψηφίσματος είναι «αυτός» που το αποφάσισε. «Εγώ» το αποφάσισα. «Εμείς» δεν είχα(ν) τον παραμικρό ρόλο.

Θα μπορούσε κάποιος να πει «ου γαρ οίδε τι ποιεί». Δεν είναι έτσι. Ο μιθριδατισμός, ημών των «μικρών» ανθρώπων, στη συνεχή αντικατάσταση του «εμείς» από το «εγώ», είναι από τις μεγαλύτερες καταστροφές που συνέβησαν στο κίνημα της ανθρώπινης χειραφέτησης.

Αμεσα συνδεμένη με αυτά είναι και η εμμονή του ίδιου πολιτικού με τα θινκ τανκ. Παρ' όλο που το προηγούμενο τεχνοκρατικό εγχείρημα μάλλον δεν πήγε και πολύ καλά, τώρα φαίνεται να επιλέγει να δημιουργήσει κόμμα -ή εκλογική λίστα;- ξεκινώντας «τεχνοκρατικά».

Θυμούμενος μάλιστα και τον Ντενγκ Σιάο Πινγκ - τι άσπρη και τι μαύρη γάτα, αρκεί να πιάνει ποντίκια! Τόσο αποτελεσματικά όσο το ’89 στη σφαγή της πλατείας Τιεν Αν Μεν φαντάζομαι.

Η Αριστερά πάντοτε σεβόταν και επιδίωκε τη γνώση για όλα της τα μέλη. Είναι γνωστός ο θαυμασμός, ακόμα και δεξιών, για τη μόρφωση πολλών κομμουνιστών εργατών.

Η πρόκριση της τεχνοκρατίας ωστόσο ταιριάζει με την κεντρώα επανασύσταση. Θέλω να πω ότι ακόμα κι αν έκλινε σε όλους τους τόνους τη λέξη Αριστερά ο κ. Τσίπρας, η επιλογή του καταστατικού-ιδρυτικού ρόλου τού «εγώ» και των θινκ τανκ «μου» θα τον πρόδινε.

Η ριζική απόρριψη αυτών των πρακτικών, καθώς και της πολιτικής εκπροσώπησης των φτωχών από τους πλούσιους, είναι όρος για την ανασύνταξη της εργατικής τάξης και της Αριστεράς.

Αλλωστε, αν δεν πληρώσουν οι πλούσιοι πώς θα βελτιώσουμε τη ζωή μας;