"ΠΑΛΙ ΚΑΙ ΠΑΛΙ" ποίημα του Κώστα Στεργιόπουλου (1926 - 2016) (περ. "Λωτός", τ. 2-3. 1971 & "Χαρτοκόπτης" του ποιητή και φίλου στο fb Γιώργου Χ.Θεοχάρη, facebook 25.7.2025) )

 ...............................................................

   Κώστας Στεργιόπουλος (1926 - 2016)

ΠΑΛΙ ΚΑΙ ΠΑΛΙ




Προσπάθειες για μια αλλαγή,
που πάντοτε διαψεύδονταν,
απόπειρες για μιαν ανάσα,
πέρα απ' τ' αδιαπέραστα,
τα κλειστά σχήματα.

Έξαλλος ορμούσα,
κρατώντας το σπαθί ψηλά,
ενώ ήξερα προκαταβολικά τη γεύση
των διαψεύσεων,
πάλι και πάλι,
αφού χιλιάδες φορές είχα διαψευστεί.


Ανυποχώρητος, αμετανόητος
και τώρα ακόμα.

Γιατί μου ανήκει αυτή η χαρά,
την έχω πληρωμένη,
γιατί θα την κερδίσω,
ορμώντας πάλι και πάλι,
καλπάζοντας
με το σπαθί ψηλά.

Κώστας Στεργιόπουλος 

(περ. "Λωτός", τ. 2-3. 1971)

"Για την Άνοιξη" ποίημα του Μίλτου Σαχτούρη (1919 - 2005) από τη συλλογή "Τα Στίγματα" (1962) & "Τα Ποιήματα 1945-1971, εκδ. "ΚΕΔΡΟΣ", 1979)

 ...............................................................

          Μίλτος Σαχτούρης (1919 -2005)

Για την Άνοιξη

Ο ήλιος είναι πράσινος

τα δέντρα καίνε

περιμένουνε τα χελιδόνια

οι σιδερένιες μας χελιδονοφωλιές

δε μας γελάνε πια με τα λουλούδια

μας στοίχισαν τα χέρια και τα πόδια μας

τώρα τα χέρια και τα πόδια μας

κρέμονται στα δέντρα 

"VII Στη μνήμη του Αλέξη" Μανόλης Αναγνωστάκης (1925 - 2005) Από τη συλλογή "Εποχές 2" (εκδ. "Πλειάς", 1975)

 ...............................................................

VII

Στη μνήμη του Αλέξη

Αυτό που ονομάσαμε φθινόπωρο ήτανε μια θεμιτή                                 καθορισμένη αναγκαιότητα

(Η αφή μας μοιράζεται ανάμεσα σε σκυθρωπές 

      κουρτίνες κι αισθήματα εφηβικά

Τα μάτια μας που ματώθηκαν από πυρπολούμενους                            θαλασσινούς ήλιους)

Κανείς ναυαγός δεν πεθαίνει χωρίς μια φωτογραφία                            νοσταλγική

Κανένα πλοίο δε σαλπάρει χωρίς καπνό και χωρίς δάκρυα.

Δε ζητήσαμε πίσω απ’ αυτή την πολιτεία καμιά 

       σίγουρη εναλλαγή

Δεν ασφαλίσαμε τη βεβαιότητα της πληρωμένης                                  εγκαρτέρησης

Το βράδυ ανάβουν οι βιτρίνες των νεωτερισμών, στριφογυρίζουν τα γραμμόφωνα

Μέρες γιορτής οι σημαίες υψώνονται, τα σχολεία 

        μ’ ομοιόμορφες μπλούζες

Κάθε κενότητα αναπαύεται ανώδυνα πάνω σε καταχτημένες           αποσκευές

Πηγαίνει στα ζαχαροπλαστεία, συνωθείται, ηδονίζεται

Περιφρονεί, αυτάρκης, κάθε είδους εγκατάλειψη.

Εμείς δε ζητήσαμε την ανεκπλήρωτη έξοδο, 

        στενέψαμε την καρδιά μας

Έντιμοι στα βραδινά σφυρίγματα των κρατικών                                    Σιδηροδρόμων

Που συγκλίνουν με τις πρώτες βροχές ομαλά, με 

       θερινών ειδυλλίων ναυάγια

Αυτοί που πιστεύουν πως ο χρόνος με τα χαρτιά 

       περνάει πιο ευχάριστα

Αν δε βρέξει θα πάμε στο πάρκο, αν βρέξει στης 

       κυρίας Αγγέλας

Εκεί που στη σοφίτα κατοικεί ο αρχαίος 

       μαέστρος με τη γυναίκα του

Κι η κόρη αρραβωνιάζεται 29 χρονώ, απέκρουσε 

       πολλές προτάσεις

Αγαπούσε τη διαστολή, τα θερινά ξενοδοχεία, τα 

        κλειστά οικογενειακά κέντρα

Λατρεύει ένα βρέφος, θα τ’ ονομάσει Αγνή, 

         αν κι ο γιατρός το έχει —ή σχεδόν— απαγορεύσει.

Αφήσαμε, νέα παιδιά, στο καφενείο η «Ωραία Σελήνη» 

         τα κατακάθια του καφέ

(Η Μοίρα μας ανοίγεται θαυμασία: εδώ δρόμος, 

         εκεί δρόμος, αποκεί επίσης δρόμος)

Το βράδυ θα παίξεις τρεις παρτίδες τάβλι για τρία 

         γλυκά ή υποβρύχια

Το βράδυ έχει πάντα δροσιά. Γυναίκες περιφράσσουν 

         τη δίοδο των στενωπών

Σηκώνονται, πηγαίνουν μέσα, ανανεώνονται 

          και συνεχίζουν

Οι άνδρες επιστρέφουν αργά, έχουν δειπνήσει ή ισχυρίζονται

Ο ρόγχος των δωματίων είναι κενός, ο χρόνος 

            επισκέπτεται αναλλοίωτος.

Μανόλης Αναγνωστάκης (1925 - 2005) Από τη συλλογή "Εποχές 2" (εκδ. "Πλειάς", 1975)

"Λεπτομέρειες για σπίτια που παλιώνουν" ποίημα του Oρέστη Αλεξάκη (1931-2015) - Από τη συλλογή "Ο ληξίαρχος" (1989) Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση "Υπήρξε" (1999) του Ορέστη Αλεξάκη (https://thepoetsiloved.wordpress.com/Βίκυ Παπαπροδρόμου. 08/08/2010)

 ...............................................................

           Ορέστης Αλεξάκης (1931 - 2015)

Λεπτομέρειες για σπίτια που παλιώνουν

Κανείς δεν ξέρει πού
κοιτούν
τα σπίτια

μέσ’ από τ’ ανοιχτά παράθυρά τους
σαν προβολέα το βλέμμα περιφέρουν
φωτίζοντας ένα δικό τους κόσμο


Τα βράδια
κλείνουν πια τα βλέφαρά τους
βυθίζονται βαθιά στην ύπαρξή τους
νιώθουν κι αυτά το σώμα τους
ακούνε
τις πέτρινές τους φλέβες να φουσκώνουν

μέσα στα κύτταρά τους ξαναζούν
ψίθυροι των νερών
φωνές του ανέμου

Τα σπίτια μοιάζουν κάπως με τους τάφους
όπου νεκροί και ζώντες συνυπάρχουν
ο χρόνος τους ακινητεί
το παρελθόν τους και το μέλλον τους
χωρούν
μες στο πλατύ κι ασάλευτο παρόν τους

Όμως
πεθαίνουν κάποτε κι εκείνα
σωρεύεται στα στήθη τους σκοτάδι
σπάζουν τα κόκαλά τους απ’ το βάρος

και ξαφνικά
μια νύχτα
καταρρέουν
μ’ ένα βαθύ λυγμό που συγκλονίζει


Oρέστης Αλεξάκης

Από τη συλλογή "Ο ληξίαρχος" (1989) 

Πηγή: συγκεντρωτική έκδοση "Υπήρξε" (1999) 

του Ορέστη Αλεξάκη

Οι ποιητές της Θεσσαλονίκης τον 20ό αιώνα 

και ως σήμερα (ανθολογία) / Ορέστης Αλεξάκης

Επετειακό αφιέρωμα στη Μάγια Λυμπεροπούλου (1940 - 22.7.2021) (Από το προφίλ στο fb "Πρόσωπα" & Και μία προσωπική σημείωση, facebook, 22.7.2025)

 ...............................................................

Μάγια Λυμπεροπούλου (1940 - 2021)*

Γεννήθηκα στα Πατήσια.
Τα τελευταία είκοσι χρόνια
μένω στα Εξάρχεια.

Σχολείο πήγα στο Πιρς
όταν ήταν στο Ελληνικό.

Το θέατρο και η τέχνη
ήταν στην ημερησία διάταξη.

Το κυριότερο ήταν ότι η γνώση
δεν ήταν συνώνυμο της ανίας.
Ήταν περιπέτεια.

Γι' αυτό σήμερα λογιάζω πως είναι
πολύ σοβαρή ευθύνη το να διδάξεις.

Μπήκα στη Νομική.
Παράλληλα μπήκα και στον Κουν.
Πήγα κρυφά από τους γονείς μου.

Ήταν τέτοια η εποχή,
που ήταν τερατώδες να δηλώσεις
στο σπίτι σου, ότι θα γίνεις ηθοποιός.

Όταν αργότερα έλεγαν συγχαρητήρια
στη μητέρα μου, για τις παραστάσεις μου,
εκείνη απαντούσε :

''Εμείς δεν το θέλαμε καθόλου.
Ο κύριος Κουν επέμενε...''

Ο Κάρολος Κουν
ήταν μοναδικός. Ένας άνθρωπος
συνεσταλμένος εκτός πρόβας,

αλλά και ταυτόχρονα γοητευτικός.
Άλλαξε τα πάντα στο ελληνικό θέατρο.

Το να γίνεσαι από μαθήτρια
πρωταγωνίστρια μέσα σε μια μέρα,

ήταν ένα χαρακτηριστικό
του Θεάτρου Τέχνης.

Ο Κουν έπαιρνε νέους ηθοποιούς
και τους έδινε πρώτους ρόλους
κατευθείαν

Αυτό δε σήμαινε
πως νομιμοποιούνταν
ως πρωταγωνιστές.

Δουλεύαμε στο Υπόγειο Χειμώνα -
Καλοκαίρι για να επιβιώσει,

με τόλμη, βέβαια, εκ μέρους του Κουν,
που ανέβαζε έξι έργα τη σεζόν.

Να πηγαίνει ένα έργο φουλαριστό
και να ξέρουμε ότι το επόμενο,
που ήταν Ιονέσκο, θα πήγαινε χαμένο.

Έτσι ένας νέος ηθοποιός, στη δεκαετία
είχε ήδη παίξει σε σαράντα ρόλους,
σε δώδεκα παραστάσεις την εβδομάδα.

Καμία σχολή δε μπορεί να το κάνει αυτό.
Το θέατρο μαθαίνεται επί σκηνής.

Όταν πήγα στη Γαλλία το 1971
πίστεψα ότι δε θα ξανακάνω ''θέατρο''.

Έγινα επαγγελματίας θεατής,
σπούδασα κινηματογράφο

και δούλεψα
στην Ολυμπιακή Αεροπορία,
στις κρατήσεις θέσεων.

Έφυγα από τον Κουν τριάντα ετών,
που είναι και η καλύτερη εποχή
για μια γυναίκα ηθοποιό.

Αισθάνθηκα ότι αναπαρήγαγα
τη σκηνική εικόνα του εαυτού μου.

Όσο και να αγαπούσα το θέατρο,
δε μου έλειψε καθόλου.

Οφείλω πολλά στη Γαλλία
γιατί αυτή η εξαετία μετέτρεψε

την εμπειρία του Θεάτρου Τέχνης
από βιωματική σε συνείδηση.

Ποτέ δεν ένιωσα ανταγωνιστική.
Επιδίωξα στις δουλειές μου
το θέατρο συνόλου.

Και σύνολο σε μια παράσταση
δε σημαίνει να λένε όλοι
τον ίδιο αριθμό συλλαβών.

Είμαι 52 χρόνια στο κουρμπέτι.
Ώρες - ώρες μου φαίνεται τερατώδες,
άλλες μου φαίνεται σαν χθες.

Δεν περιμένω πια πολλά πράγματα
από μένα. Καλά γεράματα...

Μάγια Λυμπεροπούλου

Σαν σήμερα,
το 2021, έφυγε από τη ζωή.
.......................................................................

Πηγή: lifo. gr
Απόσπασμα από συνέντευξη

στον Σταύρο Διοσκουρίδη. (2011)
Φωτογραφία: ert. gr

*Σημείωση δική μου προσωπική: 

Μάγια Λυμπεροπούλου (1940 - 2021) Συναντηθήκαμε στα 1981. Εγώ μαθητής της στη σχολή Βεάκη. Στα 1983-4 συνάδελφοι στη σκηνή στο "Αεικίνητο" στους "Αλλοπαρμένους" των Μίντλετον & Ρόουλι. Από το 1985 έως το 1987 ξανά μαθητής στα στούντιο που δίδασκε η ίδια. Στα 1989 ηθοποιός στην παράσταση "Αγάπης Αγώνας Άγονος" του Σαίξπηρ που σκηνοθέτησε στο ΔΗΠΕΘΕ της Πάτρας. Το 2001-2002 ξανά συνάδελφοι στον «Βυσσινόκηπο» του Τσέχοφ στο ΔΗΠΕΘΕ της Πάτρας. Πάντα δασκάλα μου…

"Τώρα είναι απλός θεατής…" ποίημα του Μανόλη Αναγνωστάκη (1925 - 2005) Από τη συλλογή "Η Συνέχεια 3" & "Τα Ποιήματα 1941-1971" (εκδ. Πλειάς, 1975)

 ...............................................................

Μανόλης Αναγνωστάκης (1925 - 2005)

"Τώρα είναι απλός θεατής…"

Τώρα είναι απλός θεατής
Ασήμαντος ανθρωπάκος μέσα στο πλήθος
Τώρα πια δε χειροκροτεί δε χειροκροτείται
Ξένος περιφέρεται στων οδών το κάλεσμα.

Έρχονται από μακριά οι νέοι σαλπιγκτές
Των επιλέκτων κλάσεων του μέλλοντος
Οι κραυγές τους γκρεμίζουν τα σαθρά τείχη
Τήκουν τη λάσπη σε φωτεινούς ρύακες.
Έρχονται οι αγνοί, οι ανυπόκριτοι,
Οι βιαστές, οι αμέτοχοι, οι παρθένοι,
Οι πονηροί συνδαιτυμόνες, οι αθώοι
Οι ληξίαρχοι των ημερών μας.
Έρχεται το μεγάλο παρανάλωμα
Μέσα στους πίδακες των πρόσχαρων νερών.
Έρχονται οι τελευταίες προγραφές.

Μα τώρα αυτός είναι απλός θεατής
Ανώνυμος ανθρωπάκος μέσα στο πλήθος
Με τα χέρια στο στήθος σαν έτοιμος νεκρός
Τώρα πια δε χειροκροτεί δε χειροκροτείται.

(Να ξέρεις πάντα το πότε και το πώς).

Μανόλης Αναγνωστάκης (1925 - 2005)

Από τη συλλογή "Η Συνέχεια 3" & "Τα Ποιήματα 1941-1971" (εκδ. Πλειάς, 1975)

"Από χθες ντρεπόμαστε περισσότερο να λέμε ότι είμαστε Έλληνες κι Ελληνίδες" γράφει η Φωτεινή Λαμμπρίδη (tvxs.gr, 21.7.2025)

 ...............................................................

Φωτεινή Λαμπρίδη / Από χθες ντρεπόμαστε περισσότερο να λέμε ότι είμαστε Έλληνες κι Ελληνίδες

γράφει η Φωτεινή Λαμμπρίδη (tvxs.gr, 21.7.2025) 

Από χθες είναι σε ισχύ ο νόμος της κυβέρνησης Μητσοτάκη που καταργεί το δικαίωμα στην υποβολή αίτησης ασύλου για όσους φτάνουν από τη Λιβύη. Αυτό σημαίνει, ότι από εδώ και στο εξής, οι πρόσφυγες αυτοί δεν θα πηγαίνουν σε κέντρα υποδοχής αιτούντων ασύλου, αλλά σε κέντρα κράτησης όπου θα μένουν μέχρι να απελαθούν.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη όχι απλά δεν ντρέπεται που καταπατά κατάφορα διεθνείς συνθήκες όπως αυτή της Γενεύης, αλλά διαφημίζει την απόφαση της μοιράζοντας στα πρόθυμα ΜΜΕ της λίστας Πέτσα φωτογραφίες που αποδεικνύουν την αναλγησία και τις απάνθρωπες πολιτικές.

Οι φωτογραφίες απεικονίζουν κατατρεγμένους ανθρώπους να κάθονται στο πυρωμένο τσιμέντο, με τους ανθρωποφύλακες πάνω από τα κεφάλια τους, έτοιμοι να στριμωχτούν στα σύγχρονα κάτεργα. Και όποιος παρακολουθεί στοιχειωδώς την επικαιρότητα γνωρίζει πως έχουν και με το παραπάνω δικαίωμα να αιτηθούν άσυλο όπως όλοι. Πολλώ δε μάλλον όταν δραπετεύουν από σκλαβοπάζαρα στα οποία παίζουν το κεφάλι τους κορώνα γράμματα όπως μπορείτε να διαβάσετε στη συνέντευξη του tvxs.

Η ειρωνεία είναι, πως αυτές τις μέρες βγήκε η νέα έκθεση του Μηχανισμού Καταγραφής Άτυπων Αναγκαστικών Επιστροφών που δημιουργήθηκε από την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) μετά από εντολή Μητσοτάκη έπειτα από τη διεθνή κατακραυγή για τις παράνομες επαναπροωθήσεις.

Η έκθεση έδειξε πως τα βασανιστήρια και οι παράνομες επαναπροωθήσεις συνεχίστηκαν και το 2024 μάλιστα μιλά για εξελιγμένα pushbacks με «γεννίτσαρους» μετανάστες οι οποίοι είτε συναινούν είτε αναγκάζονται να συνεργαστούν με τις αρχές για να απαγάγουν, να βασανίσουν και να επαναπροωθήσουν πρόσφυγες.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, θα μείνει στην ιστορία ως ο πρωθυπουργός, ο οποίος κάνει κουρελόχαρτο κάθε διεθνή σύμβαση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και επιλέγει με κάθε ευκαιρία συνειδητά μεθόδους εκφασισμού της κοινωνίας προκειμένου να διασωθεί πολιτικά από τη σωρεία σκανδάλων. Από τα εθνικιστικά συλλαλητήρια έως τη χθεσινή ντροπιαστική μέρα, αν η ντροπή έχει πρόσωπο, είναι αυτό του Έλληνα πρωθυπουργού.

Θα μείνει στην ιστορία ως ο πρωθυπουργός τον οποίο εξευτελίζει σε ζωντανή μετάδοση το CNN για την υπόθεση του προσφυγικού και τον αναγκάζει σε κυνική ομολογία και στον επόμενο τόνο συνεχίζει τις ίδιες εγκληματικές πολιτικές γιατί δεν έχει να προσφέρει τίποτα άλλο στον φτωχοποιημένο Έλληνα, από μια δήθεν «φυλετική ανωτερότητα» απέναντι στους κατατρεγμένους.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα μείνει στην ιστορία ως συνδαιτυμόνας του Πλεύρη και του Βορίδη, δύο πολιτικών που προέρχονται από τον ακροδεξιό – φασιστικό χώρο και δεν αναβαπτίστηκαν ως κεντροδεξιοί όπως προσπάθησαν να μας πείσουν. Περίμεναν απλά τη στιγμή να νομιμοποιήσουν φασιστικές πρακτικές όπως η διαπόμπευση των προσφύγων και οι ναζιστικής χροιάς δηλώσεις του Πλεύρη.

Από χθες, ντρεπόμαστε περισσότερο να λέμε ότι είμαστε Ελληνίδες και Έλληνες. Και ποιος θα πει σε εκείνους που καταναλώνουν τα εθνικιστικά αφηγήματα, πως από τη τσέπη τους θα πληρώσουν τα πρόστιμα που θα εισπράξει η χώρα από τις τόσες παραβιάσεις, για να μπορεί η κυβέρνηση να τους χειραγωγεί κερδίζοντας πολιτικό οξυγόνο. Ποιος θα τους πει πως αν επικρατήσει ο μισανθρωπισμός που καλλιεργείται θεσμικά όλο και περισσότερο είμαστε ήδη νεκροί, όταν η φωνή του τέρατος βγαίνει όλο και πιο ενισχυμένη από τους καλοπληρωμένους ντελάληδες;

Για την Κύπρο - Διονύσης Σαββόπουλος (youtube, 25.1.2018)

 ..............................................................

Για την Κύπρο - Διονύσης Σαββόπουλος

- (Official Audio Release), (youtube, 25.1.2018)

"ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΕΛΙΚΩΝΑΣ" ποίημα του Σέιμους Χίνι (1939 -2013) (μετάφραση από τον συγγραφέα και φίλο στο fb Κώστα Κουτσουρέλη) (facebook, 20.7.2025)

 ...............................................................

              Σέιμους Χίνι (1939 - 2013)

ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΕΛΙΚΩΝΑΣ


για τον Μάικλ Λόνγκλεϋ




Παιδί, μου ήταν αδύνατο να κρατηθώ μακριά από τα πηγάδια,
απ' τα μαγκάνια, απ' τους κουβάδες, τα παλιά στροφεία.
Με τράβαγε το μαύρο βάθος τους, ο δέσμιος ουρανός,
η οσμή απ' τα μούσκλα, τις λειχήνες, τα μουσκεμένα βρύα.

Κάποιο, σ' ένα τουβλάδικο, είχε στειλιάρι σαπισμένο.
Πόσο το χάρηκα όταν σκίστηκε με πάταγο στη μέση
και πήρε να γκρεμίζεται ο κουβάς μ' όλο του το σκοινί.
Ανταύγεια καν δεν έβλεπες, τόσο βαθιά είχε πέσει.

Ένα άλλο που έχασκε ρηχό μες σ' ένα ξεροχάντακο
γεννοβολούσε λες κι έκρυβε ένα ενυδρείο σωστό από κάτω.
Όταν ξετρύπωνες τις ρίζες τις μακριές απ' τα σαπρόφυλλα
έβλεπες άσπρες κεφαλές πάνω απ' τον πάτο.

Άλλα κάναν αντίλαλο, σου αντιγυρίζαν τη φωνή σου
με νέα μέσα τους άπεφθη μουσική. Και σ' ένα τρίτο αλλού
μ' έπιανε πάντα τρόμος. Εκεί αρουραίος μια φορά
μέσ' απ' τις φτέρες και τα κορακόχορτα μου ράπισε τον νου.


Τώρα έχω πάψει πια να ψαχουλεύω ρίζες, ν' αναδεύω λάσπες,
την άνοιξη όπως Νάρκισσος γουρλωμένος να κοιτώ.
Η ηλικία, η θέση μου τέτοια δεν επιτρέπουν. Ρίμες ταιριάζω
το πρόσωπό μου για να δω, τον ζόφο για να κάνω ν' αποκτήσει ηχώ.

ΣΕΙΜΟΥΣ ΧΙΝΥ

μετάφραση: Κώστας Κουτσουρέλης